چکیده:
با توجه به اهمیت صاحب نظران فرهنگی و دینی بر آموزش و پرورش یک جامعه، هدف از انجام این تحقیق شناسایی تفاوت و تشابه ویژگی های معلم و شاگرد و روابط بین آن ها از دیدگاه امام محمد غزالی و توماس آکویناس است تا میزان تناسب این راهبرد ترببیتی با چارچوب فرهنگی ایران مشخص شود. برای انجام این تحقیق از روش تطبیقی- تحلیلی استفاده شده است. به این صورت که، مطالب مرتبط با سوالهای پژوهش از منابع موجود استخراج و سپس به بررسی تطبیقی این دو دیدگاه پرداخته شد و وجوه تفاوت و تشابه دیدگاه ها بیان گردید. نتایج پژوهش مبین آن است که این دو متفکر دارای وجوه تفاوت و تشابهی در زمینه ویژگی های معلم و شاگرد و روابط بین آن ها می باشند که البته وجوه تشابه آن ها بیش از جنبه های افتراق بوده است. هر دو متفکر در خصوص ویژگی های معلم، شاگرد و رابطه معلم و شاگرد دارای نقطه نظرات مشترک زیادی می باشند، از جمله این که از نظر هر دو خداوند معلم واقعی انسآن هاست. همچنین هر دو عقیده دارند که کار معلم پاکسازی، راهنمایی و هدایت شاگردان بوده و وظیفه دارد که شاگرد را در جهت رسیدن به کمال، سعادت، خوشبختی و اطاعت از فرمان خداوند یاری نماید. البته این متفکران مذهبی، در خصوص مواردی چون اولویت یادگیری علوم مختلف، یادگیری علوم اختیاری و اجباری، نحوه آموزش و فرایند آموزش با یکدیگر اختلافاتی دارند.
According to the important Cultural-Religious scholar’s ideas on society and education، the goal of this research is finding similarities and differences of teacher and the student characteristics and their relations from the viewpoints of Imam Mohammad Ghazali and Thomas in order to find to what extend there is a fit between this educational strategy and the context of Iranian culture. In this study، Analytical –comparative research has been used .So، therelated writings related with research questions has been obtained from current references and then comparative study of these two viewpoints has been used and their similarities and differences has been obtained. The research results show that these two scholars have similarities and differences on teacher and student characteristics and their relations .Of course their similarities are more than their differences. The research results shows that both of two scholars have many common viewpoints about teacher and student characteristics and their relations، for example both of them believe that the God is the real teacher of humans، the teacher task is purification and guidance of students، so the teacher is responsible to help the students to reach to prosperity happiness and obey God commend. However these two religious thinkers have some differences about the priority of learning science، learning voluntary and compulsory science and process of education.
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی ویژگی ها و روابط معلم و شاگرد از دیدگاه امام محمد غزالی و توماس آکویناس ابو سعید داورپناه ، دکتر سید حمید رضا علوی و دکتر عباسعلی رستمی نسب چکیده با توجه به اهمیت صاحب نظران فرهنگی و دینی بر آموزش و پرورش یک جامعه ، هدف از انجـام این تحقیق شناسایی تفاوت و تشابه ویژگی های معلم و شاگردو روابط بین آن ها از دیدگاه امام محمـد غزالی و توماس آکویناس است تا میزان تناسب این راهبرد ترببیتی با چارچوب فرهنگی ایران مـشخص شود.
هر دو معتقدند که معلم بایـد روی روش های آموزش و اصول یادگیری صحیح به شاگرد توجه ویژه ای داشته باشـد، طـوری کـه باید زمینه را فراهم کند که شاگرد بتواند از معلومـات و قـضایایی کـه ارائـه مـی شـود نتیجـه صحیحی گرفته و با ارائه مثال های ملموس توانایی قوه استنتاج ، استدلال ، منطق و تفکر شـاگرد را بالاببرد؛ چون معلم نقش انتقال دهنده معلومات را دارد.
به عنوان مثال ، سوق دادن شاگردان به سوی قرب به خدا، به عنوان یکی از اهداف اصلی و کلی تعلیم و تربیت آنان از دیدگاه غزالی، همسو با این حقیقت قرآنی است کـه یکی از دلائل آفرینش انسان را می توان قرب به خدا دانست و لذا هدف تربیـت شـاگرد نیـز از هدف خلقت او جدا نخواهد بود،و یا تأکید بر تفریح و ورزش که خود زمینـه سـاز توجـه بـه جمیع ویژگی های شاگرد توسط غزالی می باشد،و یا توجه بسیار بیشتر غزالـی بـه تـشویق در مقایسه با تنبیه در مقام تطبیق با نظریات آکویناس از سایر مواردی هستند که می توان آن هـا را احتمالا به تفاوت مکاتب اسلام و مـسیحیت و تفـاوت هـای شـرایط زمـان و مکـان ،و حتـی برخورداری بالاتر غزالی از دانش روانشناسی و مواردی از این قبیل نسبت داد.