چکیده:
حمایت حقوقی بین المللی از فرشهای ایرانی با استناد به نهاد نشانههای جغرافیایی» تاثیر انکارناپذبری در
اشتغال و همچنین صادرات غیرنفتی دارد. حمایت بین المللی راجع به نشانههای جغرافیایی از معاهدات
مربوط به حمایت از مالکیت صنعنی و به طو رخاص کنوانسیون پاریس (مصوب ۱۸۸۴م) آغاز شد و با
تصویب معاهدات اختصاصی آن یعنی موافقتنامه مادرید (مصوب ۱۸۹۱م) و بعدها مواققتنامه لیسیون
(مصوب ۱۹۵۸م) تکمیل شد: با وجود این به دلیل وجود برخی خلاهای قانونی» مواقفتنامه تریپس
(مصوب ۱۹۹۴م) ضمن تحت پوشش قرار داد همه مصادیق مالکیت فکری و تعیین ساز وکارهای اجرایی و
ضمانت اجراهای قوی به طو ر کاملتری به حمایت از نشانههای جغرافیایی پرداخت. حمایت کامل و موثر
از فرشهای ایرانی در قدم اول مستلزم ثبت آن مطابق مواققتنامه لیسبون و در مرحله بعد» پذیرش و
اجرای قواعد و ضمانت اجراهای تریپس است؛ که میتواند به صورت جامع پاسخگوی نیازهای کشور در
زمینه حمایت از فرش باشد. در این نوشتار پس از نعریف نشانههای جغرافیایی و بررسی عناصر آن» هریک
از کنوانسیونها و موافقتنامههای بین المللی در این باره مورد مطالعه قرا رگرفته» نقاط ضعف و قوت آنها
ذکر و در نهایت و پیشنهادهایی در این باره ارائه گردیده است.
International protection of Iranian carpets based on the institution of geographical symbols and icons is of an undeniable impact on occupationand non-petroleum export. International protection of geographical symbols and icons began from treaties for protection of patent rights and in particular Paris Convention (approved in 1884), and when its special treaties (i.e. Madrid Agreement 1891 and, later, Lisbon Agreement 1958) were approved, it was completed. Nevertheless, because of some legal gaps, the TRIPS Agreement brought under protection geographical symbols and icons in a more complete way, while covering all instances of intellectual property and determining administrative mechanisms as well as powerful sanctions.Complete and effective protection of Iranian carpets, at first, requires us to register them in accord to the Lisbon Agreement, and then, to accept and implement rules and sanctions of TRIPS; and, this can fulfill our country's needs concerning protection of carpets in an allinclusiveway. After defining and discussing geographical symbols, in the present writing, international conventions and agreements in this concern will be studied, and their weak and strong points will be mentioned; and, then, some comments in this regard will be introduced.
خلاصه ماشینی:
آخرین سند بینالمللی در حمایت از نشانههای جغرافیایی نیز موافقتنامه تریپس است که در سال 1994 با هدف تحتپوشش قرار دادن همه مصادیق مالکیت فکری و تعیین سازوکارهای اجرایی و ضمانت اجراهای قوی به تصویب کشورها رسید و بهعنوان یکی از شروط ورود به سازمان جهانی تجارت قرار گرفت.
کشور/کنوانسیون پاریس/موافقتنامه لیسبون/موافقتنامه sPIRT /موافقتنامه مادرید برای مبارزه با نصب علائم منبع جعلی و گمراهکننده کالاها ایران/2006/1959/-2004/ چین/1985/-/2001/- هند/1998/-/1995/- پاکستان/2004/-/1996/- ترکیه/1925/-1930/1995/ امریکا/1887/-/1995/- انگلیس/1884/-1892/1995/ کانادا/1925/-/1995/- ژاپن/1899/-1953/1995/ آلمان/1903/-1925/1995/ فرانسه1892/1995/1966/1884/ ایتالیا1951/1995/1968/1884/ لوکزامبورگ/1922/-/1995/- امارات/1996/-/1996/- روسیه/1965/-/-/- اتریش/1909/-/1995/- سوئیس/1991/-1892/1995/ استرالیا/1925/-/1995- اسپانیا/1884/-1892/1995/ &%02710SOHG027G% کنوانسیون پاریس،به مالکیت صنعتی به وسیعترین معنای آن یعنی حق اختراع )stnetaP( ،علائم تجاری )skramedarT( و خدماتی )skraM ecivreS( ،طرحهای صنعتی )sngiseD lairtsudnI( ،اشیای مفید )sledoM ytilitU( ،نامهای تجاری )edarT semaN( ،علائم جغرافیایی«اسامی مبدأ )nigirO fo snoitaleppA( و نشانههای منبع )ecruoS fo snoitacidnI(« و مقابله با رقابت غیرمنصفانه )noititepmoC riafnU( مربوط میشود(بند 2 ماده 1).
5. باتوجه بهاینکه موافقتنامه لیسبون فقط درباره حمایت از اسامی مبدأ است (شامل نشانههای منبع نیست)و برای استفاده از مزایای آن باید اثر منطقه جغرافیایی مذکور بر خصوصیات کالا بیان شود،کشورهای زیاید عضو این موافقتنامه نشدند و تا ژانویه 2012 م،تعداد اعضای آن فقط 27 کشور است.
علاوهبراین،تعداد اعضای این کنوانسیون زیاد است و شامل کشورهای مقصد و مبدأ فرش است؛ولی چون این کنوانسیون،اعمال ضمانت اجراهای خود را فقط درباره نشانههای منبع مجعول،مجاز شمرده بود و این مقررات شامل نشانههای منبع گمراهکننده نبود؛بنابراین در عمل نتوانست بهطورکامل حمایت از نشانههای جغرافیایی را ذیل پوشش قرار دهد.