چکیده:
تعدد و تفاوت فرهنگی جوامع، لزوم مدیریت بومی در هر سرزمینی را اجتنابناپذیر کرده است. در فرهنگ جمهوری اسلامی ایران که دین کارکرد اصلی دارد بهکارگیری نظریههای مدیریت به تنهایی نمیتواند مؤثر باشد و نمیتوان انتظار داشت که نظریههای موجود که آمیخته با فرهنگ غربی است در یک جامعهی ارزش محور کاربرد اثربخشی داشته باشد. افزون بر این، با مراجعه به منابع اسلامی میتوان به گزارههایی غنی دست یافت که حاوی دستورالعملها و توصیههای مدیریتی و رفتاری است. از این رو ارائه الگوهای اسلامی در زمینهی ارتباطات که تار و پود سازمان را به هم پیوند میدهد و نیاز مدیران در انجام وظایف مختلف است از ضرورتهای غیرقابل انکار است. بنابراین استخراج معیارهای ارتباطی از دیدگاه قرآن و ارزیابی یک سازمان ارزش محور بر اساس آن، ضروری بهنظر میرسد. در این پژوهش معیارهای ارتباطی با مطالعهی فهرست موضوعی و تخصصی آیات قرآن و تفاسیر نور و نمونه استخراج و در سه حوزهی فردی، سازمانی و محیطی طبقهبندی شده است معیارها با روش فازی اولویتبندی و معیارهای اولویتدار در جهاد دانشگاهی صنعتی شریف مطابق طیف لیکرت مورد ارزیابی قرار گرفت و با استفاده از الگوی تحلیل شکاف، فاصله بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب مشخص و راهبردهای لازم جهت کاهش این شکافها با رویکرد قرآنی ارائه شد
خلاصه ماشینی:
"البته دانستن مهارتهای ارتباطی و توانایی بهکارگیری آنها برای همهی کارکنان، لازم است و بهطور کلی، داشتن ارتباطات سالم در محل کار، در موفقیت همه، چه مدیران و چه کارکنان عادی، تأثیر دارد (پرسی، 2008: 234) در این میان باید ابزار اندازهگیری جهت بررسی وضعیت ارتباطات در حوزههای مختلف فردی و سازمانی و محیطی وجود داشته باشد.
فرایند ارتباطات از دیدگاه اسلام فرایند کلی ارتباطات، به طوری که در شکل (1) نشان داده شده است، شامل پنج عنصر است که عبارتند از: فرستنده، پیام، وسیله، گیرنده و بازخور که ویژگیهای اسلامی هر یک از این مؤلفهها بهطور خلاصه در نمودار زیر نشان داده شده است: (کوثری، 28:1388) شکل 1- نمودار فرایند ارتباطی استخراج معیارهای ارتباطی از دیدگاه قرآن شاخصهای ارتباطی با استفاده از تفسیرهای موضوعی قرآن و با بهرهگیری از نظرات خبرگان استخراج و در 3 حوزه، ارتباطات فردی (ارتباط با خدا،ارتباط با خودو ارتباط انسان با انسان)، ارتباطات سازمانی(فعالیتهای ارتباطی مدیر در برابر کارکنان، کارکنان در برابر مدیر و مدیر در برابر سازمان) و ارتباطات محیطی ارایه شده است (رضائیان،478:1380-480 و شفیعی، 96:1385-103).
جدول 2- جدول حدود کیفی و کمی معیارها ردیف حدود عددی وزن داده شده حدود کیفی وزن داده شده تعداد 1 91/0 به بالا محدوده «فوق العاده مهم» 10 2 75/0 تا 91/0 محدوده «خیلی مهم» 30 3 575/0 تا 75/0 محدوده «مهم» 10 4 زیر 575/0 محدوده «اهمیت متوسط» -- جمع 50 وضعیت معیارهای اولویتدار در جهاد دانشگاهی صنعتی شریف پس از اولویتبندی شاخصها در حوزههای مختلف؛ پرسشنامهی دوم با استفاده از آنها طراحی شد و با بهرهگیری از طیف لیکرت وضعیت معیارهای ارتباطی قرآنی در جهاد دانشگاهی صنعتی شریف مشخص گردید و با استفاده از روشهای آماری وبا مقایسه با وضعیت مطلوب، شکاف موجود در حوزههای مختلف فردی، سازمانی و محیطی تعیین شد و در نهایت جهت کاهش این شکافها در حوزههای فردی، سازمانی و محیطی راهبردهایی با رویکرد قرآنی ارایه گردید."