چکیده:
علیرغم اهمیت رمزگردانی زبانی به عنوان یک رفتار زبانی رایج در میان دوزبانه ها، هنوز دلایل این رفتار زبانی در کلاس های درس مناطق دوزبانه ترکی آذری فارسی مطالعه نشده است. ابتدا داده های مرتبط با رمزگردانی 4 نفر از معلمان ابتدائی در تعامل با دانش آموزان در طول 12 جلسه 45 دقیقه ای از طریق ضبط و یاداشت برداری، جمع آوری شد. با بررسی داده ها، 9 دلیل یا نقش آموزشی و تربیتی برای رمزگردانی معلمان دوزبانه ترکی آذری فارسی در کلاس های درس مشخص شد. سپس اهمیت هر یک از نقش های رمزگردانی نه گانه و موافقت و عدم موافقت با رمزگردانی زبانی در کلاس درس در قالب پرسشنامه ای از 305 نفر از معلمان ابتدائی مناطق مختلف آموزش و پرورش استان اردبیل مورد پرسش قرار گرفت و به ترتیب بر اساس آزمون فریدمن و آزمون غیر پارامتریک خی دو مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها، حاکی از آن بود که اکثریت معلمان با رمزگردانی زبانی در کلاس درس موافقند و در نظر آنها، ترجمه و تکرار به عنوان پراهمیت ترین نقش رمزگردانی زبانی و بلد نبودن معادل فارسی یک مفهوم به عنوان کم اهمیت ترین آنهاست. نتایج تحقیق، نشان داد که نقش های آموزشی و تربیتی رمزگردانی معلمان دوزبانه ترکی آذری فارسی در راستای تحقق اهداف والای نظام آموزش و پرورش است و معلمان از رمزگردانی زبانی برای برآورده ساختن نیازهای دانش آموزان خود استفاده می کنند. هرچند نقش های مختلف رمزگردانی، به کارگیری آن را در کلاس های درس توجیه می نماید اما لازم است استفاده از آن به برخی فعالیت های کلاسی (مانند فعالیت های غیررسمی) محدود شود.
Despite the significance given to code-switching as a common linguistic phenomenon among bilinguals around the world، the reasons for which teachers in Turkish Persian classes–which are supposed to be run in Persian–resort to codeswitching have not been intimately explored. In the first section of the present study، the data were collected from a primary school by tape recording and note taking from interactions taking place between bilingual teachers (n = 4) and their students. It was found that bilingual teachers in this study tended to use students L1 to serve a number of pedagogic and social functions. For the second section of the study، however، a questionnaire was developed to elicit bilingual teachers' (n = 305) reasons for resorting to code-switching in elementary classes. The Friedman test run on the data collected from the questionnaire indicated that the majority of respondents agreed with code-switching in elementary schools، but they appeared to credit different reasons for such a change from Persian to Turkish in their classes. Code-switching mostly occurrs in the classroom to cater for the needs of the students. Code-switching functions justify its use in the class، but it shoud be used in some restricted activities.