خلاصة:
آﻣﻮزة ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺟﺎوداﻧﺔ ﻫﻤﺎن، ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﻴﺎدیﺗﺮﻳﻦ اﻧﺪﻳـﺸﻪﻫـﺎی ﻓﻠـﺴﻔﻲ ﻧﻴﭽـﻪ اﺳـﺖ و ﻧﻴﭽﻪ ﺧﻮد را آﻣﻮزﮔﺎر آن ﻣﻲداﻧﺪ. ﺑﺮﻃﺒﻖ اﻳـﻦ آﻣـﻮزه، ﻣـﻦ ﺑـﺎز ﺧـﻮاﻫﻢ ﮔـﺸﺖ، ﺑـﺎ اﻳـﻦ ﺧﻮرﺷﻴﺪ، ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻬﺘﺎب، ﺑﺎ اﻳﻦ زﻣﻴﻦ و ﺑﺎ ﻫﻤﺔ روﻳﺪادﻫﺎی آن، اﻣﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻮ ﻳـﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻳﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻦ ﺟﺎوداﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻤـﻴﻦ و ﻫﻤـﻴﻦ زﻧـﺪﮔﻲ ﺑـﺎز ﺧـﻮاﻫﻢ ﮔﺸﺖ. ﭘﺲ از ﻓﺮوﭘﺎﺷﻲ ارزشﻫﺎ و ﻇﻬﻮر ﻫﻴﭻاﻧﮕﺎری در ﻓﺮﻫﻨﮓ اروﭘﺎﻳﻲ، ﻧﻴﭽﻪ ﻛﻮﺷﻴﺪ در ﭘﺮﺗـﻮ اﻳﻦ آﻣﻮزه ﺑﻪ ﺟﺎی ﻓﺮوﻏﻠﺘﻴﺪن در ﻫﻴﭻاﻧﮕﺎری ﻣﻨﻔﻌﻞ، ﺑﻪ اﻧﺪﻳﺸﺔ ﻫﻴﭻاﻧﮕﺎراﻧﺔ ﻓﻌﺎل دﺳـﺖ ﻳﺎﺑﺪ و ﭼﺎرهای ﺑﺮای ﭘﻮﭼﻲ و ﻣﻌﻨﺎﺑﺎﺧﺘﮕﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻴﺎﺑﺪ. ﺑﺎ اﻧﺪﻳﺸﺔ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺟﺎوداﻧﺔ ﻫﻤـﺎن ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻌﻴﺎری ﺑﺮای ﺳﻨﺠﺶ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪی و ﺷﻴﻮهای ﺑﺮای ﭘﺮورش و ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ ﻳﺎﻓـﺖ و از روح ﻛﻴﻦﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻪ زﻣﺎن رﻫﻴﺪ و ﺑﻪ زﻧـﺪﮔﻲ آن ﮔﻮﻧـﻪ ﻛـﻪ ﻫـﺴﺖ، ﮔـﻮارا و ﻧـﺎﮔﻮار آری ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﮔﻔﺖ.
ملخص الجهاز:
ﻧﻴﭽ ـﻪ در ﭘﺮﺗ ـﻮ اﻳ ـﻦ ﺟ ـﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﺑ ـﺮ آن ﻧﻴ ـﺴﺖ ﻛ ـﻪ ﺑ ـﻪ ﻫ ـﺪف و ﻣﻌﻨ ـﺎﻳﻲ دﺳ ـﺖ ﻳﺎﺑ ـﺪ ـ ـ ـ ـــ ـ ـ ـــ ـ و اﻧﺪﻳـﺸﺔ ﻫـﻴﭻاﻧﮕﺎراﻧـﻪ را از ﺑـﻦ ﺑﺮﻛﻨـﺪ؛ ﭼـﺮا ﻛـﻪ اﻧﺪﻳـﺸﺔ ﺑﺎزﮔـﺸﺖ ﺟﺎوداﻧ ـﻪ، اﻧﺪﻳـﺸﺔ »ﻫـﻴﭻاﻧﮕﺎراﻧ ـﺔ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـــ ـ ـ ـ ـ ﺗﻤﺎمﻋﻴﺎر« اﺳﺖ )ﻫﻤﺎن، 55، ص46(؛ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ »ﻫﻤﺔ ﺑﺎورﻫﺎ، ﻫﻤـﺔ ﭼﻴـﺰی را ﺣﻘﻴﻘـﻲ اﻧﮕﺎﺷـﺘﻦﻫـﺎ ﻟﺰوﻣﺎ ﺑـﻪ ﺧﻄـﺎ ﻣـﻲروﻧـﺪ، ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻋﻠـﺖ ﺳـﺎده ﻛـﻪ ﻫـﻴﭻ دﻧﻴـﺎی واﻗﻌـﻲ در ﻛـﺎر ﻧﻴـﺴﺖ« )ﻫﻤـﺎن، 51، ص43(.
ﺑﻨﺎﺑﺮ آﻣﻮزة ﺑﺎزﮔـﺸﺖ ﺟﺎوداﻧـﻪ، ﻧـﻪ ﺗﻨﻬـﺎ ﻫﻤـﺔ ﺗﻔـﺴﻴﺮﻫﺎ و ارزﺷـﮕﺬاریﻫـﺎی ﻧـﺎﻇﺮ ﺑـﻪ ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﻛـﻪ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﺧﻄـﺎ رﻓﺘـﻪاﻧـﺪ، اﺳﺎﺳـﺎ در ﭘـﺲ ﻫـﻴﭻ ﭘﺪﻳـﺪهای ـ ﻣﮕـﺮ ﭼـﺸﻢاﻧـﺪازی ــ ـ ـ ـ ـ ـ ــ ـــ ـــ ) (perspectiveﻛــﻪ ارادة ﻫــﺮ ﻓــﺮد در دل آن ﭘﺪﻳــﺪه ﺟــﺎی ﻣــﻲدﻫــﺪ ـ ﺣﻘﻴﻘــﺖ و ﻣﻌﻨــﺎﻳﻲ از ﭘﻴﺶ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻫﺴﺘﻲ در ﺷﻮﻧﺪی ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ، ﺑﺪون آﻧﻜﻪ ﻫﺪف و ﻣﻘﺼﺪی را ﭘﻴﺶ ﺑﮕﻴـﺮد، داﻳـﺮهوار در ﮔﺮدﺷﻲ ﺟﺎوداﻧﻪ اﺳﺖ.
ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺟﺎوداﻧﻪ، ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﺔ ﺗﺠﺮﺑﻪای وﺟﻮدی اﮔﺮ ﺟﻨﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﮕﻮﻳﺪ: ﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ زﻧـﺪﮔﻲای را ﻛـﻪ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن داﺷـﺘﻪای ﺑـﺎ ﻫﻤـﺔ ﻓﺮازﻫـﺎ و ﻧـﺸﻴﺐﻫـﺎﻳﺶ ﺑﻲﻛﻢوﻛﺎﺳﺖ، ﺑﻲوﻗﻔﻪ ازﺳﺮﮔﻴﺮی؛ و رﻧﺞ و ﺧﻮﺷﻲ، اﻧﺪﻳﺸﻪ و آه و ﻫﺮ ﭼﻴﺰ رﻳﺰ و درﺷﺘﻲ در زﻧﺪﮔﻲات ﺑﺎﻳـﺪ دوﺑﺎره و ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﻮاﻟﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد، آﻳﺎ ﺑﻪ آن ﺟﻦ ﺑﺎ ﺧﺸﻢ ﻧﺎﺳﺰا ﺧﻮاﻫﻲ ﮔﻔﺖ؟ ﻳﺎ اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮای ﺗـﻮ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﻋﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﺑﺮای آریﮔﻮﻳﻲ ﺑﻪ آن؟ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻜﺮی اﮔﺮ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﻮد ﺗﻮ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داد و از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻲ ﭼﻴـﺰ دﻳﮕـﺮی ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮ را دﮔﺮﮔﻮن ﺳﺎزد.