خلاصة:
این مقاله سعی دارد تا با توجه به ادبیات حوزه فرهنگ و ارتباطات، ضمن پرداختن به پرسش چگونگی نقش و جایگاه ظرفیتهای ارتباطات سنتی تاریخ اجتماعی ایران در جنبشهای عدالتخواهانه و حرکت سیاسی اجتماعی انقلاب اسلامی ایران به ارائه تصویری شفاف و گویا از نفوذ و حضور و نقش کاربردی رسانههای سنتی در حوزههای اجتماعی بپردازد. با توجه به نقش و تاثیر علما، مسجد، منبر، بازار، مراسم عزاداری، تجمعات و حرکتهای جمعی سنتی مرسوم در جامعه مذهبی ایران و دیوارنوشتهها و دیگر ظرفیتهای فرهنگی و ارتباطی، میتوان به اهمیت و ضرورت واکاوی و بازتعریف مفهوم ارتباطات سنتی در ادبیات حوزه فرهنگ و ارتباطات اسلامی پی برد و دریافت که ارتباطات سنتی به عنوان عمیقترین و سادهترین نوع ارتباطات، نقش بیبدیلی در فرهنگ شفاهی ایران اسلامی و تحولات سیاسی اجتماعی معطوف به انقلاب اسلامی داشته است.
With respect to the literature of the field of culture and relations and examining the role and position of the capacities of traditional relations in social history of Iran in justice seeking movements and sociopolitical movement of Islamic revolution of Iran, this article tries to depict a clear image of the influence and the practical role of traditional media in social arenas. Taking into consideration the role and influence of ulema [Muslim clerics], mosques, minbars, bazaar, mourning processions, gatherings and traditional collective movements in Iran's religious society, graffiti and other cultural and communicative capacities, we can grasp the importance and necessity to review and redefine the concept of traditional relations in the literature of the field of Islamic culture and relations and realize that traditional relations, as the deepest and simplest type of relation, has played an unparalleled role in oral culture of Islamic Iran and sociopolitical developments leading to the Islamic revolution of Iran.
ملخص الجهاز:
ارتباطات سنتی، انقلاب اسلامی، امام خمینی+، روحانیون، مسجد و منبر، جنبشهای اجتماعی مقدمه ارتباطات سنتی که ریشه در فرهنگ و هویت بومی جوامع دارد همواره به عنوان یکی از عناصر مهم حیات اجتماعی، نقشی تعیینکننده و مهم در شکلگیری هویت جمعی و بسیج افکار عمومی و ایجاد همدلی و تقویت روحیه همگرایی و نشر عقاید و ایدهها در سطح وسیعی دارد.
به این منظور میتوان با مطالعهای موردی دریافت که ارتباطات سنتی چه تأثیری در پیشبرد انقلاب اسلامی سال 57 به عنوان یکی از حرکتهای سیاسی اجتماعی تاریخ جوامع اسلامی داشته است؟ لازمه پاسخ به این پرسش، این است که ضمن مطالعه مصادیق و شواهد تاریخی، نقش و تأثیر ارتباطات سنتی در این رویداد بزرگ و جریانساز، نحوه تعامل و ارتباط میان هر یک از این نهادها و مراکز و اجزای شبکه سنتی تبیین گردد.
(فوران، 1383: 574) نقش امام خمینی به عنوان هدایتگر اصلی جریان و شبکه ارتباطات سنتی و مدیریت پیام و محتوای نهضت و نیز در کنترل نگهداشتن ابزارها و رسانههای سنتی و تداوم حرکت در این مسیر، موجبات متفاوت بودن انقلاب اسلامی را با دیگر نهضتهای معاصر فراهم آورد و سبب شد تا ایشان با استفاده از کانالها و مجاری ارتباطی مردمی و توده، رژیم پهلوی را علیرغم داشتن قدرت رسانهای و ابزارهای مدرن سرنگون کنند.
رسانه سنگی دیوار در انقلاب اسلامی یکی دیگر از شیوهها و ابزارهای سنتی به کار گرفته شده بودند که با اطمینان میتوان اعتراف کرد که در تمام طول تاریخ این کشور هرگز در چنین سطح وسیعی و با چنین حجمی، از دیوارها به عنوان مکانی برای انتقال پیامهای انقلاب استفاده نشده بود.