خلاصة:
در این پژوهش با استفاده از آمار 33 ساله ایستگاههای هواشناسی و ایستگاههای هیدرومتری استان گلستان، نوسانات هیدروکلیماتولوژی این حوضه مثل، بارش، دما، سیلاب مورد مطالعه و شناسایی قرار گرفت. پس از بررسی آماری عناصر آب و هوایی، این نکته مشخص گردید که اقلیم منطقه در حال تغییر بسوی آب و هوایی گرم و خشکتر می باشد، که از اثرات این تغییر می توان به کاهش بارش، افزایش دما و نیز افزایش شدت بارش و دبی های اوج منطقه اشاره نمود. در ادامه با استخراج داده های 5 سیلاب مخرب در حوضه مذکور و با استفاده از تحلیل سینوپتیکی، الگوی آغاز و همزمان رخداد این سیلابها شناسایی و نقشه های نمادین در سه تراز سطح دریا،850 و 700 هکتوپاسکال برای دوره های فوق الذکر این سیلابها ارائه گردیده است. در نهایت با توجه به تحلیل های سینوپتیکی مشخص گردید که سهم مقدار بارشهای سیلابی در منطقه، متاثر از سامانه های واچرخندی، نه تنها از لحاظ مقدار بارش، بلکه از نظر وسعت منطقه، از چرخندها بیشتر می باشد.
ملخص الجهاز:
، بعد از بازسازی داده های اقلیمی ، با استفاده از روش طبقه بندی اقلیمی دمارتن ، نوسانات اقلیمی منطقه برای سه دوره جداگانه مشخص گردید و در ادامه ، از آنجا که تغییرات رژیم بارش منطقه دارای اهمیت فراوان بوده ، تحلیل هایی آماری بر روی میانگین حداکثر بارش ٢٤ ساعته و سالانه و مقایسه ای بین نسبت روزهای برفی - بارانی و میانگین دمای ماهانه انجام گرفت .
( به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل (٨): مقادیر میانگین سالانه دبی پیک ، برای ٣ دوره ٧ ساله حوضه گرگانرود ٨-١-شاخص های چولگی و کشیدگی داده های ماهانه هیدرومتری حوضه : این دو شاخص شکل توزیع داده ها را نسبت به توزیع نرمال نشان می دهد(باتاچاریا و جانسون - ١٣٧٨)، 1)Skew=n/(n1)(n2)(xix)3 /S 2)Kurt=n(n1)/(n1)(n2)(n3)(xix/s)4 جدول (٣): مقادیر چولگی و کشیدگی ایستگاههای آبسنجی حوضه گرگانرود ایستگاهها ماهها پارامتر مهر آبان آذر دی بهمن اسفند skew 0 .
با توجه به بررسی منحنی های فشار در سطح مورد نظر و در دوره قبل از سیل بر روی حوضه گرگانرود، این نکته مشخص می شود که جهت منحنی های فشار شمالی - جنوبی بوده و فشار این منحنی ها تقریبا ١٠٠٨ هکتوپاسکال می باشد(شکل ٩).