خلاصة:
عصر حاضر که دوران انفجار اطلاعات و شکوفایی دانش و گسترش رسانه های جمعی نام گرفته ، آبستن حوادث و اتفاقات بی شمار است . گسترش فناوری، تاثیر ارتباطات و به کارگیری انواع سیستم های هوشمند، فضایی بحرانی را بـر شـرایط زیـست محیطـی جامعه جهانی حاکم ساخته است . رسانه ها با نقش و مسئولیت خطیری کـه بـر عهـده دارند، موظفند هر لحظه ، افکار عمومی جهان را از شرایط حاکم بر دنیـای پیرامـون و اثرات بحرانهای اجتماعی ناخواسته آگاه کنند. در مقاله حاضر سعی شده است ضمن مروری بر ادبیات بحران و رسانه و استفاده از نظریه های علوم ارتباطـات و اظهـارنظر دانشمندان مربوط، آثار مخرب بحران بر سایر بخش های کشور مورد بررسی قرار گیرد و با ارائه مدل مفهومی و ارزیابی یک پرسشنامه ، برای پیشگیری و مقابلـه بـا بحـران، راهکارهایی مناسب ارائه شود. همچنین با پرداختن به علل و چرایـی وجـود بحـران، لزوم آمادگی برخورد با شرایط بحرانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و راهکارهـای مناسب در این زمینه ارائه شود.
ملخص الجهاز:
در مقاله حاضر سعی شده است ضمن مروری بر ادبیات بحران و رسانه و استفاده از نظریه های علوم ارتباطـات و اظهـارنظر دانشمندان مربوط، آثار مخرب بحران بر سایر بخش های کشور مورد بررسی قرار گیرد و با ارائه مدل مفهومی و ارزیابی یک پرسشنامه ، برای پیشگیری و مقابلـه بـا بحـران، راهکارهایی مناسب ارائه شود.
طبیعی اسـت اتفاقـات و حـوادثی که در داخل و اطراف کشورها روی می دهد، برای آگاهسـازی مخاطبـان بـسیار اهمیـت دارد و به طور کلی ، دیدگاه مردم نسبت به فعالیت و رفتار اصحاب رسـانه از همـین جـا ناشی می شود که از دید و نگاه حرفه ای١، رسانه ها تا چه اندازه در اطلاعرسانی صـحیح و اثربخش به مردم موفق بودهاند؟ بنابراین ، با وجود انواع ابزارهـای ارتبـاطی ، تبلیغـی و رسانه ای مانند رادیو، تلویزیون، مطبوعات (روزنامه ها، مجلات)، کتاب، تئـاتر و سـینما، ماهواره و اکنون اینترنت ، مردم همواره به دنبال رسـانه هـای امـین و بـا کیفیـت برتـر و فراگیر هستند و آن دسته از رسانه هایی را که از لحاظ عملکرد، دارای ویژگی هـای زیـر باشند مورد توجه قرار می دهند (روغنی ها، ١٣٨٦): ١.
این نقش را می توان در سه مرحله خلاصه کرد (محکی ، ١٣٨٦): نقش رسانه ها پیش از بحران: در این مرحله که بسیار بااهمیت است ، برنامـه ریـزان بـه آموزش نیروها برای مقابله احتمالی و آگاهسـازی و حـساسسـازی مـسئولان و اقـشار مختلف جامعه می پردازند.
درخصوص کارکرد رسانه های یادشده تکنیکهـایی وجـود دارد کـه شایـسته اسـت دست اندرکاران و برنامه ریزان مدیریت بحران و رسانه ها به آن توجه کنند.