خلاصة:
اخلاق پزشکی نوین، دانشی میان رشته ای است و امروزه جزئی از برنامه های درسی بسیاری از دانشکده های پزشکی شده است. هویت برنامه درسی اخلاق پزشکی را مفاهیم زیربنایی این علم و مبانی اعتقادی و ارزشی جامعه شکل می دهد و نمی توان برنامه درسی اخلاق پزشکی را مستقل از مبانی و اصول اعتقادی، فرهنگی و ارزشی جامعه تدوین کرد. لذا این مطالعه به منظور شناخت عمیق تر و واقعی تر ابهامات و چالش های موجود در هویت برنامه درسی اخلاق پزشکی انجام شد. این مطالعه یک پژوهش کیفی است که داده های آن از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند با 14 نفر از اساتید اخلاق پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی تهران در سال 1389 جمع آوری و با رویکرد تحلیل محتوای مایرینگ، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج این مطالعه، حکایت از بی هویتی برنامه درسی اخلاق پزشکی دارد. مضامینی که بیانگر فقدان هویت بومی و اسلامی برنامه درسی اخلاق پزشکی است عبارتند از: 1ـ اخلاق پزشکی سکولار 2ـ نظام اخلاق اسلامی 3ـ قلمروی اخلاق پزشکی. در واقع حلقه مفقوده برنامه درسی اخلاق پزشکی نداشتن هویت بومی و اسلامی است و به همین دلیل است که مباحث اخلاق پزشکی بطور پراکنده و بدون مبنای مشخصی در برنامه درسی اخلاق پزشکی گنجانده شده است و همواره آموزش اخلاق پزشکی با سردرگمی مواجه بوده و مروج فرهنگ سکولار شده است.
ملخص الجهاز:
"ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر دادن ﺑﻪ اﻇﻬﺎرات ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن، اﺑﺘﺪا ﺳﺆاﻻﺗﻲ ﻛﻠﻲ و در راﺳﺘﺎی اﻫﺪاف ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﺪ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺆال راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮای ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﻮد: ﭼﻪ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺗﻲ در زﻣﻴﻨﻪ آﻣﻮزش اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ دارﻳﺪ؟ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻲ اﺧﻼق ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 0931 001 / ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﻮﺟﻮد دارای ﭼﻪ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ؟ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻲ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎ ﭼﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻳﻲ روﺑﺮو اﺳﺖ؟ ﻫﻮﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻲ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ را ﭼﮕﻮﻧﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟ در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﻮﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻲ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﺸﻮر ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪ اﺳﺎﺗﻴﺪ و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﺗﺒﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ.
ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﻛﻲ از ﺑﻲﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ آﻣﻮزهﻫﺎی دﻳﻨﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻲ اﺧﻼق 301 / ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 0931 ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﻪ آﻣﻮزش داده ﻣﻲﺷﻮد، ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
« ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﺮب در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی آﻣﻮزش اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺳﺖ، ﺗﺮوﻳﺞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺗﺮس از ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻪ ﺟﺎی ﻛﺴﺐ رﺿﺎی ﺧﺪا و ﻳﺎ آﻣﻮزش اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﻋﻘﻼﻧﻲ و دﻧﺒﺎﻟﻪروی ﻛﻮرﻛﻮراﻧﻪ از اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻏﺮب از دﻳﮕﺮ دﻻﻳﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ روﻳﻜﺮد ﺳﻜﻮﻻر در ﺳﺎل ﭘﻨﺠﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 0931 401 / ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻲ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ."
(
, 
, 
)
