خلاصة:
برای بررسی نقش و جایگاه سازمان همکاری شانگهای در سیاست های منطقه ای و بین المللی، باید عوامل موثر در سیاست خارجی روسیه و چین در آسیای مرکزی از جمله عوامل ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک را مورد توجه قرار داد. پاسخ به این سوال که آیا شکل گیری سازمان همکاری شانگهای به معنی رقابت برای کنترل اوراسیای مرکزی و آغاز یک " بازی بزرگ” جدید در میان قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای است، نیازمند توجه به تعریف دولت های عضو از منافع خود در منطقه است. نویسندگان این مقاله به مهم ترین پیامدهای امنیتی فعالیت این سازمان بر ساختار امنیتی آسیای مرکزی می پردازند.?در این مقاله نشان داده می شود منافع ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک روسیه و چین در آسیای مرکزی، آنها را به سوی ایجاد موازنه ای نرم در مقابل امریکا، درچارچوب سازمان همکاری شانگهای سوق داده است.
Values are the foundation for security. Thus, security measures in their various forms are either to preserve these values or to prevent potential threats against them. By disintegration of the bipolar political order in the world and transformation of its international system a conceptual transition from "International security" into "Global security" was formed followed by a variety of consequences .Now, the question is that: Which values were displaced in such a conceptual transition, what are the new threats and how are the methods to secure the subject values?
In the light of the global security in which some new role models such as individuals, NGOs, social movements and identities are now getting involved in international arena, the extent of security threats has relatively enhanced and the major goal of this paper is to examine the extent of security reforms needed to cope with the new situation.
ملخص الجهاز:
"مرادی کارشناسی ارشد مطالعات منطقهای،دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران (تاریخ دریافت:87/12/3-تاریخ تصویب:88/4/6) چکیده: برای بررسی نقش و جایگاه سازمان همکاری شانگهای در سیاستهای منطقهای و بینالمللی، باید عوامل موثر در سیاست خارجی روسیه و چین در آسیای مرکزی از جمله عوامل ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک را مورد توجه قرار داد.
پاسخ به این سوال که آیا شکلگیری سازمان همکاری شانگهای به معنی رقابت برای کنترل اوراسیای مرکزی و آغاز یک"بازی بزرگ"جدید در میان قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای است،نیازمند توجهبه تعریف دولتهای عضو از منافع خود در منطقه است.
در این چارچوب باید همکاری و هماهنگی بیشتری بین روسیه و چین در مقابله با اعمال یک جانبهگرایانه آمریکا و حضور آن در آسیای مرکزی دیده شود، زیرا آنها به ایالات متحده و اهدافش در منطقه به عنوان یک تهدید نگاه میکنند.
اما آیا انگیزههای استراتژیک روسیه در آسیای مرکزی این فرض را که سازمان همکاری شانگهای یک اتحاد در مقابل تهدید ناشی از هژمونی ایالات متحده است،حمایت میکند یا نه؟به نظر میرسد روسیه و چین درصدد هستند از این سازمان به عنوان یک سازوکار موازنه بخش فرامنطقهای علیه ایالات متحده استفاده کنند )86:4002,nosilA( .
چین که حضور بازیگران فرامنطقهای را در این منطقه تهدید علیه منافع خود تلقی میکند،تلاش میکند در چارچوب سازمان همکاری شانگهای همراه با روسیه نوعی موازنه نرم در مقابل یک جانبهگرایی ایالات متحده در منطقه بوجود آورد.
6-دولتهای آسیای مرکزی و نقش آنها در سازمان شانگهای الف-ایجاد موازنه بین شرق و غرب )tseW dna tsaE neewteb gnicnalaB( روشن است که دولتهای آسیای مرکزی در کنش و واکنش با قدرتهای بزرگ روسیه و چین،تحت تأثیر این دو قدرت هستند."