خلاصة:
درعصر حاضر، حرکت و گذار پژوهشهای اجتماعی از روشهای کمی و سخت به روشهای کیفی و نرم انسانگرایانه و تفسیری اهمیت رویکرد کیفی را در تحقیقات اجتماعی دو چندان کرده است. روش گروههای متمرکز ازجمله روشهای کیفی میباشد که ازطریق ارائه تفسیرهای مختلف و متعدد از واقعیت و ایجاد الگوهای مورد توافق حاصل میشود. در مقالهی حاضر، محققین در صددند ضمن تشریح یکی از مهمترین روشهای پژوهش کیفی یعنی گروههای متمرکز و جنبههایی از اجراء این روش از جمله ضبط صدا، سطح دخالت مدیریت، تعداد گروهها، تعداد جلسات و نوع سوالات، کاربرد روش یاد شده را در رویکردهای فمنیستی برجسته نمایند. با این استدلال که، در این روش، تاکید بر تعامل گروهی و ساخت معانی از طریق تعامل افراد با گروه از یک طرف و از طرف دیگر، تمرکز بر ویژگیهایی چون طبیعی بودن محیط، تاکید بر زمینه اجتماعی و غیر بهرهگیرانه بودن باعث شده که روش یاد شده همسویی بیشتری با اصول اخلاقی و سیاستهای فمینیستها داشته باشد. این امر در سالهای اخیر باعث استقبال بیشتر فمنیستها از روش گروههای متمرکز شده است. چرا که از دیدگاه فمینیستها، این روش نقش برجستهای در به گوش رساندن صدای گروههای زنان دارد. درنهایت، روش یاد شده مثل سایر روشهای تحقیق، دارای محدودیتهایی میباشد که توجه به آنها، برای بالا بردن کیفیت تحقیق کمک خواهد کرد. به همین خاطر، در مقالهی حاضر به این محدودیتها هم اشاره خواهد شد.
At present era, the social sciences research transition from hard quantitative methods to soft qualitative methods and humanistic and interpretive approaches has reduplicated the importance of qualitative approach in social research. Focus groups are one of qualitative methods which are achieved through presentation of various and numerous interpretations of reality and creation of agreed patterns. This paper describes one of the most important methods of qualitative research, (focus groups) and aspects of its implementation including voice recording, level of management intervention, number of groups, number of sessions and type of questions, and also highlights the application of focus groups in feminist approaches. In this method, on the one hand emphasizing on group interactions and construction of meanings through interactions among individuals, and on the other hand focusing on characteristics like naturalness of environment, emphasis on social context and non-exploitativeness caused this method to be more aligned with ethical principles and policies of feminists. This has resulted in more reception from feminists in recent years, because from the feminist’s perspective this method has a prominent role in echoing the women groups’ voices. Finally, this method, like all other research methods, has its limitations and contemplation on them will help to enhance research quality. Therefore, in the present article these limitations will be referred to as well.
ملخص الجهاز:
"بدین ترتیب میتوان گفت روش گروههای متمرکز از جهات بسیاری میتواند در تحقیقات فمینیستی کاربرد داشته باشد چرا که هدف اصلی آن به دست آوردن گرایشات، احساسات، عقاید، تجارب و روابط درشرایطی است که استفاده ازمتدهای دیگر همانند مشاهده، مصاحبه فرد به فرد و یا پرسشنامه پیمایشی امکانپذیر نمیباشد.
موضوعی که در اینجا پیش میآید این است که انتخاب افرادی که همدیگر را نمیشناسند بهتر است یا انتخاب از گروههای طبیعی 2 ؟ مورگان(1998) معتقد است که استفاده ازگروههای ازپیش تشکیل شده دارای مزایایی میباشد، دوستان و همکاران راحتتر ارتباط برقرار میکنند، تعامل گروه بهتر برقرار میشود، شرکتکنندگان زمان کمتری را صرف توصیف خود مینماید در نتیجه وقت بیشتری برای بحث درمورد عنوان مورد نظر وجود خواهد داشت(خسروی و دیگری، 1389: 23).
با توجه به آنچه گفته شد به تعریف مورگان از گروههای متمرکز که بر ارتباط متقابل و تعامل در گروه تاکید دارد، میرسیم؛ تعاملات اجتماعی و تاثیرات آن جلسات گروه متمرکز را از مصاحبه فردی متفاوت میکند، با این حال کیزینقر 1 (1994) مشاهده کرد فقط تعداد کمی از تحقیقات گروههای متمرکز منتشر شده است که به الگوی ارتباطات گروهی 2 در طرح تحقیق اشاره دارند.
بسیاری از محققان گروههای متمرکز گرایش دارند شرکتکنندگان را از گروههای طبیعی انتخاب Harding Wilkinson کنند از آنجایی که مردم میتوانند درموقعیتهایی که تاحدی طبیعیاند بهتر بحث کنند سطح غیرطبیعی بودن روش را پایین میآورد(هس و دیگری، 2004: 348)، قصد فمینیستها ایجاد راهبردهایی برای پژوهش است زنان در آنها حضور داشته باشند و با پژوهش شونده همچون اشیاء مورد استفاده پژوهشگر برخورد نشود(آبوت و دیگری، 1380: 279)."