مبانی حقوق بشر در آیین هندو مقالة

تاکنون تعریف درستی از اصطلاح حقوق بشر که مورد پذیرش تمام اقوام و ملت هـا باشـد، ارائه نشده است . بسیاری از حقوق دانان علت این امر را در این مـیداننـد کـه هـر دیـن و فرهنگی به یک دسته از ارزش ها، عقاید و مبانی اهمیت میدهد کـه چـه بسـا در دیـن و فرهنگ دیگری این قبیل ارزش ها اهمیت چندانی نداشته باشد. با وجود این ، حقـوق دانـان بسیاری کوشیده اند ارزش های مرتبط با انسان و حقوق او را در بین تمام ملت ها و ادیـان و سنن بیابند و بر اساس آن ، تعریف درستی به همراه الزامات آن ارائـه کننـد. از موضـوعاتی که به این امر کمک شایانی میکند، بررسی مبانی حقـوق بشـر در میـان ادیـان مختلـف است . هندوییسم از جمله ادیانی است که اهمیت زیادی برای انسان و حقوقش و رابطـه او با محیط اطرافش قائل است . در این مقاله ، نویسنده میکوشد حقوق بشر را در هندوییسـم از منظر حقوقی، اخلاقی، دینی و غیره بررسی کرده و سـپس بـا اسـتفاده از منـابع اصـلی هندوییسم ، پایه های اصلی حقوق بشر در آیین هندو را بکاود و ارتباطی بین این پایـه هـا و ارزش هایی چون مکشه ، دهرمه ، ارته در هندوییسم برقرار کند. او در پایان بیان میکند که دهرمه یا اخلاق میتواند امن ترین تکیه گاه برای حقوق بشر در هندوییسم باشد.

کلیدواژه ها: حقوق بشر، هندوییسم ، کرمه ، دهرمه ، ارته * مشخصات کتاب شناختی این اثر چنین است : Sharma, Arvind (2006), "Bases of Human Rights in Hinduism" in: Hinduism and Human Rights, Oxford university press, pp. حقوق بشر از منظر اخلاقی به رغم اینکه در بحث بالا از حقوق بشـر در فضـای ادیـان بـه تفصـیل سـخن گفتـیم ، میتوان ریشه دیدگاه اخلاقی حقوق بشر را به جان لاک بازگرداند؛ با این حال میتـوان ریشه اخلاقیات را در آرای بنتام (Bentham) یافت ــ علـیرغـم توصـیف وی از حقـوق بشر با عنوان «مهملاتی بر پایه های چوبی » (١١ :١٩٨٦ ,paulet) ـــ به ویژه اینکه پیـرو وی، جان استوارت میل (John Stuart Mill) میگوید: «آنچه حقوق محکـم و اسـتوار را در دو حـوزة مشـارکت دموکراتیـک و آزادی عمـل فـردی تأییـد مـیکنـد، امـر سـودگرایانه (utilitarian) آینده نگر و مبتنی بر دریافت حسی است » (٩٢ :١٩٨٦ ,Gibbard). پس نظریۀ تکوینی دربارة ظهور این تفاوت یا «استحاله از بودن به نبودن » چیزی ارائه نمیدهد؛ و باید گفت ایـن نظریـه نکته ای اساسی را در باب ماهیت ارزش ها ــ مانند آنچه در بالا بدان اشاره شد ــ کـاملا ناگفته باقی میگذارد، بنابراین ، میتوان گفت امـر منحصـر بـه فـردی در سرشـت بشـر وجود دارد که به عنوان شرط لازم برای زندگی مطلوب عمل میکند و همان طوری کـه گفته شد، در سرشت انسـان ، ذاتـی وجـود دارد کـه احساسـاتش را توجیـه مـیکنـد و میگوید وی صرفا حیوانی بهتر و برتر نیست ...