خلاصة:
این پژوهش به شناسایی عوامل موثر بر حمایت از بخش کشاورزی در ایران پرداخته است. در این مطالعه، با استفاده از روش هم انباشتگی جوهانسون جوسیلیوس، به تعیین ارتباط بین شاخص حمایت اسمی از تولیدکننده و متغیرهای درآمد حاصل از صادرات نفت خام و فراورده ها، نسبت سرمایه به نیروی کار در بخش کشاورزی، مزیت نسبی بخش کشاورزی و رابطه مبادله در این بخش طی دوره زمانی 1362-1388 پرداخته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میزان حمایت اسمی از تولید کننده در بخش کشاورزی عمدتا به درآمدهای حاصل از صدور نفت خام و فراورده ها وابسته بوده و معیار عملکردی خاصی، از جمله مزیت نسبی و یا رابطه مبادله بخش کشاورزی، اثری روی میزان حمایت از این بخش نداشته است. از این رو، با تعیین شاخص های عملکرد خاص برای بخش کشاورزی و سوق دادن حمایت ها بر مبنای این شاخص های عملکرد می توان ضمن به دست آوردن بازدهی بالاتر از حمایت ها، منابع اختصاص داده شده به این بخش را نیز به صورت هدفمند و کارامد صرف کرد.
ملخص الجهاز:
در این مطالعه ،با استفاده ازروش هم انباشتگی جوهانسون جوسیلیوس ،به تعیین ارتباط بین شاخص حمایت اسمی از تولیدکننده و متغیرهای درآمد حاصل از صادرات نفت خام و فراورده ها، نسبت سرمایه به نیروی کار در بخش کشاورزی، مزیت نسبی بخش کشاورزی و رابطۀمبادله در این بخش طی دورة زمانی ١٣٦٢-١٣٨٨پرداخته شد.
پرویزیان و کریمیتبار(١٣٨٣) در تعیین یک مدل سیستمی پویا برای مطالعۀ سیاست های حمایتی بخش کشاورزی در ایران ، سیاست هایی مانند افزایش قیمت محصولات کشاورزی و افزایش نرخ ارز و ترکیبی از این دو را مورد آزمون قرار دادند.
متغیر معرف درآمد به نظر میرسد در کشورهای در حال توسعه مثل ایران میزان حمایت از بخش کشاورزی به طور مستقیم با درآمدهای حاصل از صدور نفت و یا میزان تولید ناخالص داخلی کشور و یا ارزش افزوده بخش کشاورزی ارتباط داشته باشد.
در مطالعه حاضر به منظور آزمون این فرضیه که آیا در بخش کشاورزی ایران نیز میزان حمایت ها از بخش کشاورزی با نسبت سرمایه به نیروی کار ارتباط داشته است یا خیر؟از این متغیر استفاده شد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج برآوردالگوی عوامل مؤثر بر حمایت از بخش کشاورزی با توجه به اینکه از داده های سریزمانی در مطالعه استفاده شده است ، ابتدا آزمون ریشه واحد برای تمام متغیرها انجام شد.
اگر چه میزان حمایت اسمی از تولیدکننده در دورة مورد بررسی در حال افزایش بوده است ، بررسی روند حمایت واقعی از تولید کننده نشان میدهدحمایت واقعی دولت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی تغییر چندانی در این دوره نداشته است .