گرافیتی ایرانی: مقاومت و خود - بیانگری از طریق دیوارهای شهری مقالة

گرافیتی ایرانی موضوع این تحقیق است. در سال­های اخیر کشمکش­های زیادی از سوی گرافیتی­کارها از یک­سو و نیروهای انتظامی و مسئولان شهری از سوی دیگر دیده شده است که دیوارهای شهر را موضوع مجادله طرفین کرده است. چنین عرصه پرکشمکشی سبب شده تا از یک­سو گرافیتی­کاران آثار خود را بر روی دیوارهای تک­افتاده و دور از همه تولید و آن را برای نمایشی عمومی در فضای مجازی به نمایش بگذارند. در واقع، قدرت واقعی اقتدارهای شهری در فضای واقعی و ضعف گرافیتی­کاران در این فضا به فرصتی واقعی­تر برای گرافیتی­کاران در فضای مجازی منجر شده است. در این پژوهش کوشیدیم، با تکیه بر تکنیک مصاحبه عمیق، با فعال­ترین گرافیتی­کاران به سه شیوه حضوری و اینترنتی (به دلیل مهاجرت­شان به خارج از کشور) از یک­سو و مسئولان زیباسازی شهر تهران از سوی دیگر، مصاحبه کنیم. داده­ها با تکیه بر فن تحلیل تماتیک و کدگذاری­باز استخراج شدند. نتایج، نشان داد که گرافیتی ایرانی شکلی از مقاومت را در خود دارد که خود را در برابر ساختار رسمی و یک­سویه تملک فضاهای شهری تعریف می­کند. از سوی دیگر، مقاومت از طریق گرافیتی آمیخته با خود بیانگری کارگزاران گرافیتی است که درپی تعریف دیگری از هویت خود و زندگی شهری­اند. برای گرافیتی­کارهای تهران مهمترین وجه مشخصه مقاومت، حضور در خیابان است؛ واکنشی لذت بخش با هیجان آدرنالین که ناظر بر سبک متفاوتی از گذران زندگی روزمره است.

از نقاشيهاي ديواري تا گرافيتيهاي امروز، همه نقش هايي هستند که کارکردي جادويي (virtual graffiti)viraffity : ويرافيتي در حقيقت شکلي از گرافيتي معطوف به دنياي مجازي هست که در اين مقاله به عنوان مفهومي ابداعي در نظر گرفته شده است . از اين ديدگاه ، حضور گسترده گرافيتي ايران در فضاي مجازي و شبکه هاي اجتماعي نسبت به خيابان ها اين مسئله را پر رنگ ميکند که اساس نسبت گرافيتي ايران با فضاي واقعي و مخاطرات آن چيست ؟ در اين تحقيق آنچه که بسيار جلوه کرد حضور عکس هايي از گرافيتي در اينترنت هست با توجه به آنکه آن مي تواند در هر سطحي از فضاي شهري به وقوع پيوسته باشد، حتي بر روي ديوار ساختماني ويرانه و متروکه در شهر. گرافيتي بر روي ديوارهاي شهر و يا در فضاي مجازي دو امر نوين را در برابر تجربه مخاطب قرار ميدهد: نخست ، وجود نقشي بر ديوار شهر که بر خلاف چيزي است معمول ، و به مخاطب در طول زندگي روزمره تلنگر مي زند و دوم ، خبر از هويت فرد و افرادي ميدهد که هويت خود را در ميانه ديوار، رنگ ، اسپري به نمايش ميگذارند.