خلاصة:
مقدمه: تغذیه کودکان، بالاترین اولویت را در هر برنامه با هدف مراقبت های بهداشتی کودکان دارد و آلودگی شیر به عناصر سمی مختلف می تواند آثار نامطلوبی بر سلامت کودکان بر جای گذارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین کادمیوم و کروم در شیر مادران در شهر ورامین انجام گردید. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی انجام گرفت. در تحقیق حاضر، میزان کروم و کادمیوم شیر در 100 مادر مراجعه کننده به درمانگاه های انتخاب شده در شهر ورامین در 4 تا 8 هفته پس از زایمان با روش طیف سنجی جذب اتمی شعله ای اندازه گیری گردیده و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: میانگین (±انحراف معیار) سطح کادمیوم در شیر مادر، μg /ml9/6 ± 5 و سطح کروم معادل μg /ml7/2 ± 3 بود. نتایج رگرسیون خطی نشان داد افرادی که محل زندگی آنها نزدیک به کارخانه یا مرکز صنعتی بوده سطح کادمیوم در شیر آنان بالاتر بوده است. همچنین، میزان سطح کروم در شیر مادر در موارد مصرف سیگار توسط همسر، مصرف برنج وارداتی، مصرف آب معدنی و زندگی نزدیک به کارخانه یا مرکز صنعتی، بالاتر بود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر ارتباط وجود برخی عوامل از جمله وجود کارخانه یا مرکز صنعتی نزدیک محل زندگی، سیگارکشیدن همسر، نوع برنج و آب مصرفی را با سطح کادمیوم و کروم در شیر مادر نشان داد. سطح کادمیوم و کروم شیر مادران در این مطالعه بالاتر از سطوح این عناصر در مقالات بررسی شده و استاندارد جهانی بود لذا به کارگیری راهکارهایی جهت کاهش این عناصر، جهت بهبود سلامت جامعه مناسب می باشد. از آنجا برخی متغیرها از جمله وجود کارخانه یا مرکز صنعتی نزدیک محل زندگی، سیگارکشیدن همسر، نوع برنج و آب مصرفی می تواننند بر میزان ورود این عناصر در شیر مادر تاثیر داشته باشند، می توان با به کارگیری تمهیداتی، عناصر مذکور در شیر مادر را کاهش داده یا حذف نمود