خلاصة:
تلاطمات ارزی تاثیرات نامطلوبی بر عملکرد متغیرهای اقتصادی و کلیت ثبات اقتصاد برجای می گذارد. عدم قطعیت در روند قیمت های نسبی، کوتاه شدن افق سرمایه گذاری ها، ایجاد اخلال در فرآیندهای تصمیم گیری و سلب توان برنامه ریزی در آینده و خدشه دار شدن اعتبار بانک مرکزی از تبعات تلاطمات ارزی است. پس از فاصله گرفتن نرخ ارز بازار آزاد از نرخ رسمی ارز از اواسط 1389 تلاطمات به نسبت شدیدی در مقاطعی از سال های 1390 و 1391 در بازار ارز کشور پدیدار گشت. مطالعه حاضر درصدد است تا بر اساس نسل اول مدل های بحران ارزی به توضیح دلایل و نحوه شکل گیری تلاطمات ارزی کشور از نیمه دوم 1389 و تداوم آن بپردازد (کروگمن، 1979). بر این اساس، تحریم های غرب علیه کشور عامل اصلی شکل گیری تلاطمات ارزی و ورود تقاضای سوداگری به بازار ارز و همچنین تشدید روزافزون آن از ناحیه نقدینگی های مضر انباشت شده طی سال های گذشته مهم ترین عامل تداوم آن بوده است. به علاوه، آنچه سبب شد تا تحریم های اقتصادی نظام ارزی کشور را به شدت متاثر سازد عدم شکل گیری نظام ارزی و بازار ارزی عمیق و کارا در اقتصاد ایران طی سال های گذشته بوده است.
Exchange rate volatility has adverse impact on economic variables and macroeconomic stability. For instance، great uncertainty in relative prices، investment horizon reduction، disrupting decision making processes and tarnishing central bank’s reputation are consequences of exchange rate volatility. Since mid-2010 non-official exchange rates increased and from that time on، there have been some volatility in exchange market. This study explains the origin and reasons of these volatilities and their continuity over time according to first generation of currency crisis. The results show that the imposed sanctions against Iran’s financial sector is the origin of volatilities and speculative attacks result from cumulative harmful liquidity are reason of their continuity. Moreover، the lack of efficient and deep exchange rate system intensified the impact of sanctions on exchange market.