گونه شناسی ارزش های فرهنگی مبتنی بر هویت جمعی (مطالعه ی شهروندان سنندج) مقالة

ارزش‌ها از مهم‌ترین وجوه زندگی روزمره به‌شمار می‌آیند و جنبه‌های اساسی تنوع در رفتارهای انسانی را نمایان می‌کنند. تفاوت در ابعاد و حوزه‌های مختلف زندگی جمعی (سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره) در انتخاب و ترجیح گونه‌ای ارزش بر نوع‌های دیگر ریشه دارد. هویت‌های جمعی نه‌تنها از تنوع انتخابی ارزش‌ها متاثرند، بلکه در دور‌ه‌‌های مختلف آثار متفاوتی بر ترجیح‌های ارزشی افراد برجای گذاشته‌‌اند. ازاین‌منظر و با توجه به چندوجهی‌بودن جامعة ایرانی و نیز جامعة سنندج در ابعاد هویتی، هدف اصلی مقالة حاضر گونه‌شناسی ارزش‌های فرهنگی مبتنی بر تنوع هویت جمعی است.روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. ازنظر کنترل وضعیت بررسی پیمایشی، ازنظر وسعت پهنانگر و ازنظر زمانی مقطعی قلمداد می‌شود (نیمة نخست سال 1391). جامعة آماری پژوهش شهروندان بالای پانزده‌سال مناطق چندگانة شهر سنندج بوده است. حجم نمونة مقتضی با توجه به حداکثر پراکندگی و خطای 5 درصد براساس فرمول کوکران 345 نفر تعیین شده‌ است و نمونه‌گیری نیز به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام گرفته ‌است.نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که هرسه سطح از هویت شامل قومی، ملی و جهانی میانگین‌های بالاتر از مقدار 3 داشته‌اند و همگی دارای تفاوت معنادار با سطح متوسط مقیاس اندازه‌گیری هستند. چنین نتیجه‌ای به معنای آن است که هیچ‌یک از انواع هویت را نمی‌توان برای جامعة آماری تحت مطالعه نادیده گرفت و همگی حائز اهمیت تلقی می‌شوند. البته برآورد فواصل اطمینان 95 درصد برای سه متغیر احساس هویت قومی، هویت ملی و هویت جهانی نشان می‌دهد که چگونه احساس هویت قومی به‌طور معناداری بیشتر از دو سطح دیگر از هویت است. نتایج حاکی از بالاتر‌بودن احساس هویت جهانی در مقایسه با احساس هویت ملی است. علاوه‌برآن، نتایج تحلیلی تحقیق حاکی از ارتباط معنادار سطح هویت قومی با محافظه‌کاری و هویت ملی با محافظه‌کاری و تاحدودی با شاخص جهان‌شمولی و ارتباط معنادار میان سطح تاکید بر هویت جهانی و سه بعد ارزش‌های فرهنگی یعنی آمادگی برای تغییر، خودافزایی و جهان‌شمولی است.

"شدت و معناداری رابطة میان ابعاد اصلی، فرعی و شاخص‌های ارزش‌ها با سطوح هویت شدت رابطه با ابعاد فرعی هویت ابعاد فرعی شدت رابطه با شاخص‌های هویت شاخص‌ها ابعاد اصلی هویت جهانی هویت ملی هویت قومی هویت جهانی هویت ملی هویت قومی 181/0 001/0 045/0 415/0 053/- 331/0 خود فرمانی 198/0** 000/0 123/0 025/0 052/- 343/0 تفکر آمادگی برای تغییر 126/0* 020/0 054/- 329/0 044/- 417/0 کنش 173/0** 001/0 004/0 946/0 081/- 134/0 انگیزش 231/0** 000/0 038/0 490/0 092/0 088/0 لذت‌گرایی 189/0** 000/0 071/0 200/0 114/0 036/0 موفقیت خودافزایی 107/0 048/0 047/0 395/0 003/0 956/0 قدرت 100/0* 066/0 039/- 479/0 046/- 401/0 منابع 088/0 106/0 118*/0 032/0 049/0 368/0 سلطه 129/0 018/0 121/0* 027/0 146/0 007/0 وجهه 056/- 301/0 298/0 000/0 140/0* 009/0 امنیت 004/0 941/0 365/0** 000/0 162/0** 003/0 فردی محافظه‌کاری 101/-* 062/0 195/0** 000/0 101/0 062/0 اجتماعی 003/- 952/0 281/0** 000/0 219/0** 000/0 سازگاری 005/0 933/0 389/0** 000/0 217/0** 000/0 قواعد 010/- 859/0 121/0 028/0 171/0** 002/0 میان‌فردی 006/0 912/0 399/0** 000/0 534/0** 000/0 سنت 413/0 000/0 216/0** 000/0 300/0** 000/0 تواضع 186/0 001/0 114/0 038/0 052/0 337/0 خیرخواهی 073/0 178/0 043/0 385/0 043/- 433/0 قابلیت اتکا تعالی فردی 298/0** 000/0 178/0** 001/0 187/0** 001/0 مراقبت 188/0 000/0 148/0 007/0 053/- 331/0 عام‌گرایی (جهان‌شمولی) 168/0** 003/0 102/0 065/0 097/- 075/0 تمایل 096/0 078/0 160/0 003/0 056/- 299/0 طبیعت 263/0** 000/0 135/0 014/0 024/0 663/0 تساهل (عدد بالا: ضریب پیرسون؛ عدد پایین: سطح معناداری) نتایج جدول حاکی از ارتباط معنادار هویت قومی با ابعاد شاخص محافظه‌کاری، یعنی امنیت و سازگاری و مؤلفه‌های آنها مانند امنیت فردی، محافظه‌کاری میان‌فردی و غیره، است. H. Schwartz (2011) “The Structural Organization of Human Values: Evidence from Three Rounds of the European Social Survey (ESS), Journal of Cross-Cultural Psychology, 42: 759-776."