خلاصة:
یکی از اهداف مهم پیامبران الهی و ائمه اطهارedfr تبیین مسائل و معارف دینی و بیان حق و باطل و روشن کردن پیروان آن دو است. همه امامانedfr این امر مهم را با در نظر گرفتن شرایط عصر خویش همواره عملی کرده اند. امام رضا(ع) با شرایط ویژه ای در عصرشان به خاطر ترجمه فلسفه و ترویج آن توسط دستگاه وقت روبرو بود، و در مناظرات فراوانی که برای تضعیف مقام علمی آن حضرت ترتیب یافته بود، به این دو امر با تلاش کامل و دقت تمام عمل نمود.
ملخص الجهاز:
"<FootNote No="34" Text=" استاد حکیمی در کتاب «مکتب تفکیک» درباره نهضت ترجمهی آثار فلسفی یونان در جهان اسلام چنین می نویسد:چرا پیامبر اکرم6 دستور ترجمه فلسفه را ندادند و به این کار نپرداختند تا مسلمین دین را عقلی بفهمند؟ و چرا ائمه طاهرین edfr در جریان ترجمه فلسفه هیچ کمکی به آنها نکردند؟ (بلکه مخالفتهایی نیز داشتند و تاکید می کردند که معارف دینی را از غیر قرآن نیاموزید) آیا پیامبر اکرم6 و ائمه طاهرینedfr خبر نداشتند که چنین فلسفه و عرفانی وجود دارد؟ آیا ایشان در حق دین و فهم دین کوتاهی کرده اند و این بنی امیه و بنی عباس بودند که با کمک بی دریغ مترجمان یهودی و نصرانی و مجوسی و گاه برخی از ملاحده، فلسفه یونانی و عرفان هندی و سلوک اورفئوسی را ترجمه کردند و ریختند در مساجد و مدارس مسلمین و در کنار قرآن، دکانی به این وسعت گشودند؟ آری آنان برای بستن «بیت القرآن» در مدینه، «بیت الحکمه» را در بغداد گشودند، وگرنه کسی (هارون) که مجسمهی علم و سلوک و عبادت و معرفت و تبلور آیه آیه قرآن را سالها در سیاهچال زندانی و سرانجام مسموم و شهید میکند، می تواند مروج بی قصد و غرض علم و فرهنگ، آن هم در حوزهی اسلام به شمار آید؟ یا کسی (مأمون) که مطلع انوار علم قرآنی و معارف سبحانی و تعالیم وحیانی را آنگونه به این سوی و آن سوی می کشد و مجالس «مناظرات» تشکیل میدهد و از فلاسفه و متکلمان زمان دعوت میکند تا امام را محکوم کنند و در نهایت هم، در نهایت غربت و مظلومیت، آن تجسم عقل اعلا و تعالیم والا و معارف علیا را مسموم و شهید می کند، و بشریت را از چنان خورشید تابان علم و معرفت و اقیانوس مواج فطرت پروری و تربیت محروم میسازد، بانی تمدن اسلامی و طرفدار علم می تواند شمرده شود؟ چه بیت الحکمه و مخزن المعرفه و وعاء العلمی بالاتر و فروغ افکن تر و عقل پرورتر از وجود علمی قدوسی و سر تعالیم سبوحی، حضرت ابوالحسن علی بن موسی امام الرضا7؟ (حکیمی، محمد رضا ،مقاله عقل خود بنیاد دینی ، روزنامه همشهری کتاب ضمیمه، آذر ماه 1380)."