خلاصة:
ابو القاسم رامشت (د 534)، تاجر خیر ایرانی، در مکه و اماکن دیگر آثار ممتاز و ماندگاری از خود به جای گذاشت. خدمات وی در شهر مکه، مانند ساختن رباطی که کارکرد پژوهشی و آموزشی داشت، تهیه جامه کعبه و ساختن ناودان طلا برای آن، در منابع کهن عربی، برخلاف منابع فارسی زبان، بازتاب به نسبت گستردهای یافته است. این نوشتار با گردآوری اطلاعات پراکنده مرتبط با رامشت، در صدد است این ایرانی گمنام در عصر حاضر و مشهور در عصر خویش را بازشناسی نماید تا از خلال این بررسی، گوشهای از سهم ایرانیان در شکوفایی و استمرار تمدن اسلامی بازنمایانده گردد.
ملخص الجهاز:
١ کتاب های تاریخ مکه و مدینه این علایق و اقدامات را ثبت کرده اند، چنان که فاسی (د٨٣٢) در العقد الثمین علاقه ایرانیان به اذان گویی در مکه را که منصبی مذهبی بوده ، گزارش کرده و حدود ١٧ تن از اعضای خاندان کازرونی را که خاستگاهشان کازرون فارس بوده و موذنان مسجدالحرام بوده اند بر شمرده است .
ابن اثیر در ادامه می گوید: رامشت از تجار توانگر و پرسرمایه ای بود که به هند مسافرت نویری (د٧٣٣هـ) ذیل عنوان خلافت مقتضی و در حوادث سال ٥٣٢ با اشاره به تهیه پرده کعبه توسط رامشت ، اختلاف میان پادشاهان سلجوقی را دلیل این اقدام رامشت ذکر کرده است .
٥ دیاربکری (د٩٦٦هـ) هم بدون ذکر منبع خویش ، به تهیه جامه کعبه در سال ٥٣٢ توسط رامشت فارسی ٦ اشاره کرده و نوشته است : جز این ، در کعبه نیز چهار شمعدان طلا که وزنش ١٠ رطل (٥ کیلو) بود، نصب کرد.
متن این کتیبه چنین می باشد: بسم الله الرحمن الرحیم ؛ هذا ما اوقف و تصدق به الفقیه حجة الدین ابوبکر بن علوی بن رسن السلامی عن موکله الناخدا اسماعیل بن عبد الرحمن بن المبارک الناطور السلامی و الشیخ شمس الدین ابوبکر؛ ابن عمر بن شهاب منابع تاریخ مکه برخی رخدادهای رباط را چنین گزارش کرده اند: در سال ٨٠٢هـ یعنی ٢٧٣ سال پس از تأسیس ، رباط رامشت آتش گرفت و از آن جا آتش به مسجدالحرام سرایت کرد و موجب تخریب قسمت هایی از مسجد شد.