خلاصة:
این مقاله به بررسی شاخص هزینه های اجتماعی ناشی از مصرف و قاچاق مواد مخدر می پردازد. این شاخص هزینه های ایجاد شده توسط مصرف و قاچاق مواد مخدر تحمیلی بر جامعه را اندازه گیری می کند و همچنین می تواند به کاهش مصرف کمک کند و اثربخشی سیاست های دولتی در ارتباط با مبارزه با مواد مخدر را اندازه گیری کند. روش شناختی مورد استفاده در این تحقیق، روش «هزینه های بیماری» است. بر اساس این روش، کلیه هزینه های ملموس تحمیلی بر جامعه ناشی از مصرف و قاچاق مواد مخدر به غیر از هزینه های خرید مواد، مد نظر قرار می گیرند. با پیروی از مطالعات کولینز و لاسپلی (1996)، هزینه های اجتماعی خالص یعنی در نظر گرفتن پیامد های جانبی مثبت ناشی از مصرف و قاچاق مواد (لذت از مصرف و درآمد حاصل از فروش) مطالعه را به پیش می بریم. گروه های پرداخت کننده هزینه عبارتند از: مصرف کنندگان، جامعه و دولت و هزینه ها به سه گروه: هزینه های مستقیم، هزینه های غیرمستقیم و هزینه های جانبی تقسیم می شوند. مصرف کننده و جامعه زمانی نسبت به پرداخت هزینه ها حساسیت نشان می دهند که پرداخت آنها باعث کاهش درآمد اسمی آن ها شود. هزینه های مستقیم بر درآمد اسمی، هزینه های جانبی بر ترکیب هزینه های خانوار و هزینه های غیرمستقیم بر درآمد واقعی اثر می گذارند. همچنین هزینه های غیرمستقیم و جانبی موجب کاهش قدرت خرید افراد می شود. شاخص هزینه های اجتماعی مواد مخدر به روش COIدر ایران محاسبه نشده است.
ملخص الجهاز:
بـر اساس این روش ، کلیه هزینه های ملموس تحمیلی بر جامعه ناشی از مصرف و قاچاق مواد مخدر بـه غیـر از هزینه های خرید مواد، مد نظر قرار میگیرند.
اندازه گیری هزینه های اجتماعی و تعیین کردن اینکه چه بخشی از هزینه های ناشـی از مـواد مخدر به جامعه آسیب میرساند (پیامدهای خـارجی) و چـه بخشـی از آن بـه طـور مسـتقیم مصـرف کننـده را تحـت تـأثیر قـرار مـیدهـد (هزینـه هـای خصوصـی)، بـا مشـکل جـدی روش شناختی مواجه است .
در این حالت دولت باید مداخله کنـد و مصـرف کننـده را بـه اجبـار وادار کنـد کـه پیامدها و هزینه های ناشی از انتخاب مصرف خود که بر جامعه تحمیـل کـرده اسـت را مـد نظر قرار دهد.
هزینـه هـا و پیامدهای (بیماریها) ناشی از مصرف که گریبان گیر مصرف کنندگان مواد مخدر میشـود را چگونـه مـیتـوان شناسـایی کـرد؟ آیـا بایـد آن هـا را در گـروه هزینـه هـای خصوصـی دسته بندی کرد و یا پیامدهای خارجی محسوب میشوند؟ آیا مصـرف دخانیـات در گـروه پیامـدهای خـارجی قـرار مـیگیـرد یـا اینکـه مصـرف ایـن مـواد نـاقض نظریـه عقلانیـت مصرف کننده نیست و مجموع هزینه های ناشی از مصرف دخانیات بر عهده مصـرف کننـده آن است «درونیکردن »؟ پاسخ به این سؤال نقش بسیار تعیین کننده ای را ایفا میکنـد.
بر اساس روش هزینه های بیماری، هزینـه هـای اجتمـاعی شـامل همـه هزینـه هـای ملمـوس تحمیلی بر جامعه ، هم توسط عوامل خصوصی (در نتیجـه ، وجـود هزینـه هـای خصوصـی)، وهم توسط دولت (هزینه های عمومی)، ناشی از مصرف و قاچاق مـواد مخـدر بـه اسـتثنای هزینه های خرید مواد است .