خلاصة:
خانواده به عنوان اولین گروه اجتماعی که فرد در آن رشدونمو می کند، تاثیر چشمگیری بر گرایش کودکان و نوجوانان به مواد مخدر دارد؛ بنابراین پرداختن به پیشگیری در این محیط ضروری است. پیشگیری زودرس یکی از شاخه های پیشگیری اجتماعی است که درصدد به کارگیری عوامل حمایتی در برابر عوامل خطر زایی است که زمینه انحراف و ناهنجاری را ایجاد می کند. از رویکردهای مهم پیشگیری زودرس، رویکرد خانواده محور است که به دنبال به کارگیری عوامل حمایتی در برابر عوامل خطرزای موجود در خانواده است. این مقاله پس از بررسی مختصر پیشگیری زودرس با تاکید بر رویکرد خانواده محور، از یک سو به بررسی عوامل خطری که زمینه اعتیاد کودکان و نوجوانان در خانواده را فراهم می کنند پرداخته و از سوی دیگر عوامل حمایتی که می توان با به کارگیری آن ها این عوامل خطر را دفع کرد، مورد بررسی قرار می دهد و در پایان نتیجه گیری می کند که به کارگیری عوامل حمایتی می تواند تاثیر بسزایی در کاهش اعتیاد کودکان و نوجوانان داشته باشد. این تاثیر از طرفی ناشی از کاهش عوامل خطر از طریق اصلاح وضعیت خانوادگی کودکان و نوجوانان در معرض خطر و از طرف دیگر ناشی از تقویت عوامل بازدارنده از اعتیاد در محیط خانواده است.
ملخص الجهاز:
پيشگيري زودرس از اعتياد با رويکرد خانواده محور قدرت الله خسروشاهي ١ تاريخ دريافت : ٩٣/٠١/١٥ عضو هيئت علمي گروه حقوق دانشگاه اصفهان تاريخ پذيرش : ٩٣/٠٧/٠١ 2 حسن پوربافراني عضو هيئت علمي گروه حقوق دانشگاه اصفهان 3 1 ذوالفقار داودي کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسي چکيده خانواده به عنوان اولين گروه اجتماعي که فرد در آن رشدونمو ميکند، تأثير چشمگيري بر گرايش کودکان و نوجوانان به مواد مخدر دارد؛ بنابراين پرداختن به پيشگيري در اين محيط ضروري است .
در ميان اين حلقه هاي جامعه پذيرساز، خانواده در جهت يکپارچه شدن فرد در جامعه و تربيت وي نقش مهمي ايفا ١- بزهکاري مزمن يک فعاليت مجرمانه معنيدار، عموماً زودرس ، دائماً تکراري و بيشتر مختلف و متنوع است که بيانگر اقليت کوچکي از نوجوانان در يک حالت ضد اجتماعي است که در طول زمان ، بيش از پيش تجلي مي يابد (گسن ، ١٣٨٦: ١٦٣).
ايـن الگـو داراي ماهيت پيشگيري از خطرات بروز رفتارهاي منحرفانه و مجرمآن هاي است کـه شـامل اطفال و حتي نوجوانانِ بسيار کم سن و سال و نيز مکآن هاي جامعه پذيري آنان (مانند، مدرسه 1- Protective factors 2- Risk Factors 3- Early Prevention ٤- از اين الگو باعنوان «پيشگيري رشدي» يا «مداخله روان شناختي- اجتماعي زودرس » نيز نام ميبرند.
«يافتـه هـاي ناشـي از مداخلـه هـاي خـانواده محـور بـراي پيشـگيري از اختلال هاي رفتاري و بزهکاري، از رهگذرِ بهبودِ رشد جسماني، فکري و عاطفيِ کودکان ، 1- Family-oriented programs 2- Anti-social tendencies 3- welsh کاهِش کودکآزاري و بهبود عملکرد خانواده طرح ريزي شده اند» (گراهام ، ١٣٨٣) و به نحوي به دنبال حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر عوامل خطرزاي خانوادگي هستند.