خلاصة:
از آنجا که نوع نگاه به مبانی در هر نظامی توجیه کننده قوانین آن و وجه تمـایز آن نسبت به دیگر نظام ها می باشد. از این رو، حکومت و نظام اسلامی نیز از ایـن امر مستثنی نمی باشد. مبانی و ریشـه هـای اعتقـادی و کلامـی کـه منجـر بـه پیدایش و استقرار نظام جمهوری اسـلامی ایـران شـده ، همـان مبـانی کلامـی اسلام ناب و مکتب اهل بیت می باشـد. نظـام جمهـوری اسـلامی ایـران دارای مبانی چون معرفت شناسی و هستی شناسی الهی ، انسان شناسـی ، خـداشناسـی (توحید)، دین شناسی (عینیت دیانـت و سیاسـت ) و امـام شناسـی و همچنـین تئوری ولایت فقیه می باشد که پرداختن به ایـن مبـانی در حیطـه علـم کـلام می باشد. ویژگی بنیادی این انقلاب و نظام و وجـه تمـایز آن نسـبت بـه دیگـر انقلاب ها، مکتبی و اسلامی بودن آن و رهبری بی نظیر الهی اوست .
ملخص الجهاز:
باتوجه به اهمیت ویژه بررسی ابعاد مختلف این حرکت عظیم که بزرگ ترین انقلاب مردمی قـرن حاضر به شمار می رود و حساسیت حفظ نظام اسلامی که به فرموده امام + از اوجب واجبـات اسـت ، در تحقیق حاضر سعی شده است به مبانی و ریشه های اعتقادی و کلامـی کـه منجـر بـه پیـدایش و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران شده ، پرداخته شود تـا بتـوان قـدم کـوچکی در راسـتای تبیـین منطقی و معقول مبانی کلامی نظام دینی برای بازنمایی تصویری صحیح و مستدل از آن برداشت .
افزون بر ایـن ، در آخرین اصل قانون اساسی درباره بازنگری می خوانیم : محتوای اصول مربوط به اسلامی بودن نظام و ابتنای کلیه قوانین و مقررات بـر اسـاس موازین اسلامی و پایه های ایمانی و اهداف جمهوری اسلامی ایـران و جمهـوری بـودن حکومت و ولایت امر و امامت امت و نیز اداره امور کشور با اتکا به آرای عمومی و دیـن و مذهب رسمی ایران ، تغییر ناپذیر است .
آنچه تجربه ۳۴ ساله نظام جمهوری اسلامی ایران و سال های دوران انقلاب نشان داد، هدایت و رهبری جامعه توسط امام راحل عظیم الشأن و رهبر معظم انقلاب بـر اسـاس علـم و عقـل بـود کـه هیچ گاه نظر شخصی خود را بر مردم تحمیل نکردند و در دوره های مختلف این مردم بودند که آزادانه و بدون تحمیل حاکمیت در انتخابات مختلف و صحنه های حضور مردمی نظر خود را ابراز کردند و از حق الهی خود در حاکمیت بر اساس علم و عقل غافل نبودند.