سیاست گذاری حکمرانی و مدیریت پایدار منابع سرزمین در حوضه ی آبریز ارومیه مقالة

کویرزایی ارومیه ، سرنوشت بشر را تحت تاثیر پیامدهای بیشماری قرار خواهد داد. شناسایی عوامل تخریب سرزمین و درک روند نابودی منابع سرزمین نیازمند بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی و شیوه مدیریت مسبب تخریب است . هدف این پژوهش ، شناسایی ریشه های تخریب سرزمین و همچنین سیاست گذاری به منظور حکمرانی خوب و مدیریت پایدار در استفاده از منابع سرزمین حوضه آبریز ارومیه میباشد. روش مورد استفاده ، تشریح و تحلیل داده ها و اطلاعات موجود و مراحل پژوهش در قالب ارزیابی راهبردی محیط زیست بوده است . همچنین با تلفیق مدل "نیروی محرکه - فشار، وضعیت - اثر و پاسخ " با قالب مذکور، دلایل و نتایج تخریب منابع سرزمین شناسایی و سپس سیاست گذاری در سلسله مراتب مقیاس ها (حوضه آبریز ارومیه ، زیرحوضه ها و حریم اکولوژیکی) انجام گردید. به علاوه اولویت بندی زیرحوضه ها برای خط مشیهای مربوط با توجه به متغیرهای اکولوژیکی و اجتماعی، صورت پذیرفت . براساس این پژوهش بحران دریاچه ارومیه در زمانی کوتاه قابل جبران نیست . موانع و راهکارهای مدیریت پایدار و تصمیم گیری صحیح برای استفاده از منابع سرزمین را باید در تغییر و اصلاح نگرش ها، رویکردها و به تبع آن فعالیت ها و رفتارهای انسان طی دهه های اخیر جستجو نماییم

موانع و راهکارهای مدیریت پایدار و تصمیم گیری صحیح برای استفاده از منابع سرزمین را باید در تغییر و اصلاح نگرش ها، رویکردها و به تبع آن فعالیت ها و رفتارهای انسان طی دهه های اخیر جستجو نماییم واژگان کلیدی سیاست گذاری، ارزیابی راهبردی محیط زیست ، زیرحوضه ها، حوضه آبریز ارومیه * کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست ، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه تهران Email: sh. بر این اساس و با توجه به تجمعی بودن مسائل در ابعاد زمانی و مکانی به نظر میرسد بهترین شیوه به منظور سیاست گذاری کلان مدیریت منابع سرزمین در حوضه آبریز ارومیه ، به کارگیری ارزیابی راهبردی محیط زیست میباشد. Strategic Environmental Assessment (SEA) ارزیابی راهبردی محیط زیست ، فرآیندی سیستماتیک به منظور ارزیابی رویکردهای کلان حاکم بر نظام تصمیم گیری برای توسعه با توجه به ابعاد توسعه پایدار است که فرآیند سیاست گذاری، طرح ریزی و برنامه ریزی را با رویکردی راهبردی و منطقی قوی ارائه میدهد . شکل شماره (٤)- مراحل مطالعه به منظور دستیابی به سیاست گذاری حکمرانی صحیح مدیریت پایدار منابع سرزمین / / غربال گری استخراج دلایل و نتایج بهره کشی از منابع سرزمین با مدل "DPSIR" / / دامنه یابی تعیین مقیاس های مورد نظر و اهداف راهبردی در آن مقیاس ها / سیاست گذاری کلان مدیریت سرزمین / ارزیابی برای پاسخ به نیروی محرکه ، فشار و وضعیت / تصمیم گیری اولویت بندی خط مشیها برای زیرحوضه ها / با توجه به اجزای متغیر اکولوژیکی و اجتماعی / / پایش پیشنهاد رویکردهایی مناسب به منظور بهبود نظام پایش (منبع : نویسندگان ) ٢. این پژوهش در قالب ارزیابی راهبردی محیط زیست و تلفیق آن با مدل "نیروی محرکه - فشار- وضعیت - اثر- پاسخ " سعی بر سیاست گذاری کلان مدیریت منابع سرزمین در مقیاس حوضه آبریز ارومیه داشته است .