ملخص الجهاز:
"''(بلیک و هارولدس،1378،18) در جدول زیر شیوههای برخورد با مطالعه ارتباط انسانی از دیدگاه بلیک و هارولدس به نمایش گذاشته شده است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) ''تحلیل گفتمان''،روشی نوین برای پژوهش در متنهای ارتباطی است که در کنار دیگر روشهایی که برای شناخت پیام آفرینان،وسایل ارتباطی و مخاطبان به کار میرود،برای شناخت معنی به کار رفته در پیامهای ارتباطی کاربرد یافته است.
از دیدگاه دکتر''کوروش صفوی''استاد دانشگاه علامه طباطبایی،معنیشناسی را میتوان مطالعه علمی''معنی''تلقی کرد و معنی نیز مصداقی است که در جهان خارج وجود دارد یا مفهومی است که براساس مصداقها به شکل نوعی تصور3در ذهن سخنگویان زبان ذخیره شده است و''تحلیل گفتمان''یا''تجزیه و تحلیل کلام''به مطالعه رابطه میان صورت و نقش در ارتباط کلامی میپردازد.
در''تحلیل متن''یک فیلم سینمایی یا تلویزیونی،تحلیلگر باید روشن کند این متن چه میگوید و چگونه میگوید؟برای یافتن پاسخ،تحلیلگر شیوههای انتقال معنی به وسیله اشکال گوناگون ارتباطی همانند زبان،انگاره،صدا و ژستهای بازیگران را بررسی میکند و در واقع به''نشانهشناسی اجتماعی''4روی میآورد.
متاسفانه دو آسیب جدی همواره محققان را در کاربرد''تحلیل گفتمان''تهدید میکند،که اینک در دو قالب کلی''عدم آشنایی با روش''و''ناتوانی در کاربرد''روش به آنها میپردازیم: (1)- Visual Language (2)- Andrew Burn (3)- David Parker (4)- Social Semiotics (5)- Teun Adrianus Van Dijk (6)- Roger Fowler الف)عدم آشنایی با روش تحلیل گفتمان نخستین آسیب جدی که محققان را در کار بست تحلیل گفتمان،تعقیب میکند نداشتن شناخت کافی در تمییز شیوههای سهگانه تحلیل گفتمان از یکسو،و به کار بردن''تحلیل محتوا''به جای''تحلیل گفتمان''از سوی دیگر است.
تجربههای اخیر نشان میدهد افزایش بهرهمندی محققان ارتباطات از روشهای کیفی''تحلیل گفتمان''،''تحلیل گفتمان انتقادی''و ''تحلیل متن''ضمن آشنایی هر چه بیشتر آنان با چنین روشهایی،سبب دوری جستن آنها از آفات و آسیبهای روش شناسی در این زمینه میشود."