خلاصة:
از میان آیات قرآن کریم، که همگی نورند، برخی آیات از درخشش چشم گیری از نظر محتوا برخوردارند که به آنها «غرر الآیات» گفته می شود. این مقاله با روش اسنادی در گردآوری داده ها و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی در تجزیه مطالب، آیه 56 سوره «ذاریات» را به عنوان یکی از آیات غرر، که از سوی علامه طباطبائی مطرح شده است، از لحاظ نقش کلیدی آن در حل پیچیدگی های دیگر آیات، با هدف اثبات و جامعیت محتوایی اش بررسی کرده، و به این نتایج دست یافته است که این آیه در تفسیر آیات دیگر قرآن، با موضوع هدف از ازدواج و تناسل، حق خدا بر بنده، و حق بنده بر خدا به طور مستقیم، و در تفسیر آیاتی با موضوع منظور از خلقت احسن، علت اینکه قتل نفس معارضه با مقام ربوبیت خداست و دیگر موضوعات به طور ضمنی، نقش محوری و کلیدی دارد و میان موضوعات یادشده پیوندی ناگسستنی مشاهده می شود.
Among Quranic verses all of which are light، some have noticeable luminousness in terms of content، which are called the most luminous verses. Using a documentary method to gather data and a descriptive-analytical method to analyze them، the present paper studies the verse 56 of the Chapter Scatterers (51:56) as one of the most luminous verses، which is discussed by Allamah Tabatabaii، in terms of its key role in explaining the complexities of other verses، with the aim of proving its comprehensive content. The results show that this verse has a key and direct role in interpreting other Quranic verses related to the aim of marriage، reproduction، God’s right over His servant، servant’s right over God، and a key and indirect role in interpreting the verses related to the aim of best creation، the reason why killing a person means fighting against God’s divinity and other issues، and that there is coherent relationship between aforementioned issues.
ملخص الجهاز:
"با توجه به این استدلال علامه طباطبائی مشخص شد هر چیزی که با خدا به غرضش در رسیدن مخالفت کند به نوعی، با مقام ربوبیت او معارضه کرده است و با توجه به آیه 56 سوره ذاریات که خداوند غرض از خلقت را عبادت معرفی کرده، پس هرچه در مقام مخالفت با عبادت مخلوق برای خدا باشد، نوعی معارضه با مقام ربوبیت به شمار می آید؛ همچنان که می بینیم قتل یک نفر در جامعه می تواند چنین آثاری در پی داشته باشد و حتی می توان با استفاده از این استدلال، شرک و هر نوع گناهی را که موجب خروج انسان از مسیر بندگی و عبادت می شود، از نوع مخالفت خدا در غرضش از آفرینش دانست.
نتیجه گیری نتیجه پژوهش حاضر درباره آیه 56 سوره ذاریات به عنوان یکی از آیات «غرر»، بیانگر آن است که این آیه در هشت موضوع به طور مستقیم (هدف از ازدواج و تناسل، حق خدا بر بنده و حق بنده بر خدا، علت عدم آمرزش شرک، تفسیر درست نعمت، رضایت خدا، عبادت نکردن، و رابطه عبادت با هدایت)، و در چهار موضوع (منظور از خلقت احسن، علت اینکه قتل نفس معارضه با مقام ربوبیت خداست، شکر همان عبادت است، و علت عدم تعارض امور حق با یکدیگر) به طور غیرمستقیم در تفسیر المیزان به عنوان دامنه موضوعات مرتبط با مسئله هدف از خلقت، مطرح گردیده، و ارتباط این موضوعات را می توان از راه یکی از صورت های 1."