خلاصة:
امروزه یکی از مباحث مهم در محافل علمی دنیا، بحث در مورد تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین و پیامدهای آن است که در کشور ما نیز به صورت پراکنده به این مهم پرداخته میشود. در این پژوهش سعی شده به بررسی افزایش دماهای حدی بیشینه یزد پرداخته شود. بنابراین دادههای بیشینه مطلق سالانه دمای روزانه ایستگاه همدید یزد طی یک دوره 60 ساله ( 2010- 1951 ) مورد استفاده واقع شد. از روش رگرسیون (پلینومیال و لگاریتمی) و آماره من- کندال در محیط نرم افزار متلب برای آزمون معنیداری روند تغییرات سریهای دمایی استفاده شد. نتایج نشان میدهد که دمای 2 دهه 1970 و 1980، پایینتر و دهه 2000 بالاتر از متوسط طولانی مدت هستند و دهة 1970 سردترین و دهه 2000 گرمترین دهه است. نتایج کلی این پژوهش نشان میدهد وجود نوسانات فصلی در سری دماهای حدی بیشینه یزد است که این نوسانات معنیدار نیستند. همچنین معلوم شد که بهترین مدل برای پیشبینی دماهای حدی بیشینه یزد، مدل هالت- وینترز است که حاصل این پیشبینی نشان میدهد در سالهای 2016 و 2020 دما افزایش ناهنجاری خواهد داشت.امروزه یکی از مباحث مهم در محافل علمی دنیا، بحث در مورد تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین و پیامدهای آن است که در کشور ما نیز به صورت پراکنده به این مهم پرداخته میشود. در این پـژوهش سعی شده به بررسی افزایش دماهای حدی بیشینه یزد پرداخته شود. بنابراین دادههـای بیشـینه مطلـق سالانه دمای روزانه ایستگاه همدید یزد طی یک دوره ٦٠ ساله ( ٢٠١٠- ١٩٥١ ) مـورد اسـتفاده واقـع شد. از روش رگرسیون (پلینومیال و لگاریتمی) و آماره من - کندال در محیط نرم افزار مت لـب بـرای آزمون معنیداری روند تغییرات سریهای دمایی استفاده شد. نتایج نشان میدهد که دمای ٢ دهه ١٩٧٠ و ١٩٨٠، پایین تر و دهه ٢٠٠٠ بالاتر از متوسط طولانی مدت هسـتند و دهـۀ ١٩٧٠ سـردترین و دهـه ٢٠٠٠ گرمترین دهه است . نتایج کلی این پژوهش نشان میدهـد وجـود نوسـانات فصـلی در سـری دماهای حدی بیشینه یزد است که این نوسانات معنیدار نیستند. همچنین معلوم شد که بهتـرین مـدل برای پیش بینی دماهای حدی بیشینه یزد، مدل هالت - وینترز است که حاصل ایـن پـیش بینـی نشـان میدهد در سالهای ٢٠١٦ و ٢٠٢٠ دما افزایش ناهنجاری خواهد داشت .
ملخص الجهاز:
"روش کار بدین صورت بود که در مرحله اول اقدام به کنترل کیفی و همگن سـازی دادهها از آزمون رانتست بهرهگرفته شد، سپس تحلیل های آماری مختلف بر روی داده - ها انجام شد که شامل ترسیم و تحلیل روند بلند مدت و دهـه ای و آزمـون ناپـارامتری من -کندال و استفاده از روش سری زمانی هالت -وینتر برای پیش بینی دماهـای حـدی بیشینه در ایستگاه مورد مطالعه تا سال ٢٠٢٠ میشود.
این روش برای سریهای زمانی که دادههای آنها در یک مستقیم قرار نگرفته اند، مدل مناسبی برای تحلیل روند دراز مدت به شمار میرود که معادله آن در زیـر آمـده اسـت (معادله ٧): Yt=α+β1X + β2X2 + β3X3 + β4X4 + β5X (7) 5 پیش بینی سری زمانی دماهای بیشینه یزد به صورت ضربی به شکل معادلـه زیـر نشـان داده میشود: Yt = M × T × C × S × I ± e (8) در معادله فوق، سری زمانی پیش بینی شده، M میـانگین سـری، T مولفـه رونـد، C مولفه چرخـه ای، S مولفـه فصـلی، I نوسـانات نـامنظم در طـول سـری و e خطاهـای مشاهداتی هستند.
با توجه به محـدودههـای نرمـال و آستانه های بیشینه بالا و پایین دماهای بیشینه یـزد کـه بـه صـورت اسـتاندارد شـده در آمدهاند (نمرات بین ١±) (شکل ٥ )، مشخص میشود که دماهای بیشینه یزد هر چنـد که در بیشتر سالها در محدوده نرمال (قسمت تیره رنگ شکل ٥) واقـع شـده؛ امـا ٢٠ سال ناهنجاری مثبت و منفی در دوره مورد مطالعه قابل توجه است و نشان از نوسانات شدید دمای بیشینه منطقه دارد."