خلاصة:
آنچه امروزه توسعه و بهرهوری خدمات شهری را تضمین میکند، مشارکت کلیهی شهروندان در فعالیتهای شهری است که میتواند مشروعیت، مقبولیت و رضایتمندی شهروندان را برای مدیریت شهری توأمان به ارمغان آورد. در این میان توجه به مشارکت مردم در اداره امور شهرها چندی است که در ایران بهصورت علمی و عملی مطرح گردیده و اقدامات خوبی نیز در این راستا انجام گرفته اما بهنظر میرسد این فعالیتها آنچنان که باید نتوانسته مشارکتهای مردمی را بهصورت واقعی در اداره امور شهری جذب نماید. از اینرو در این مقاله سعی بر آن شده تا اولا نقشهایی که مردم در مشارکت اداره امور شهر مشهد داشتهاند شناسایی شود و دوما این نقشها را به ترتیب میزان مشارکت بیشتر مردم اولویتبندی نموده و از این طریق نقاط ضعف و قوت مشارکت مردم را در اداره امور کلانشهر مشهد شناسایی شود. هدف اصلی این مقاله یافتن نقشها و میزان مشارکت مردم در اداره امور شهری است. منطقه 10 شهرداری مشهد بهعنوان نمونه موردی این پژوهش انتخاب شده و با روش برآورد حجم نمونه کوکران از 380 خانوار به شیوه انتخاب تصادفی خوشهای پرسشنامه تکمیل گردیده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و دادههای جمعآوری شده و ترسیم نمودار و جداول از نرم افزارهای PASAW و EXECL استفاده شده است. بر اساس تجزیه و تحلیل صورت گرفته با روش توصیفی-تحلیلی؛ مشخص شد که نقش مردم در اداره امور شهر(منطقه10 شهرداری مشهد) به ترتیب اولویت در مشارکت ذهنی– معنوی با 42% ، مشارکت سیاسی با 34% ، مشارکت فیزیکی با 27% ، مشارکت مالی با 23% و مشارکت ابزاری با 3% مشارکت در رتبههای اول تا پنجم قرار گرفتند. میزان مشارکت کلی که حاصل تلفیق میزان مشارکت در نقشهای پنجگانه فوق بود نیز با 26% مشارکت نسبتا کم ارزیابی گردید.آن چه امروزه توسعه و بهره وری خدمات شهری را تضمین می کند، مشارکت کلیه ی شهروندان در فعالیت های شهری است که می تواند مشروعیت ، مقبولیت و رضایت مندی شهروندان را برای مدیریت شهری توأمان به ارمغان آورد. در این میان توجه به مشارکت مردم در اداره امور شهرها چندی است که در ایران به صورت علمی و عملی مطرح گردیده و اقدامات خوبی نیز در این راستا انجام گرفته اما به نظر می رسد این فعالیت ها آنچنان که باید نتوانسته مشارکت های مردمی را به صورت واقعی در اداره امور شهری جذب نماید. از این رو در این مقاله سعی بر آن شده تا اولا نقش هایی که مردم در مشارکت اداره امور شهر مشهد داشته اند شناسایی شود و دوما این نقش ها را به ترتیب میزان مشارکت بیشتر مردم اولویت بندی نموده و از این طریق نقاط ضعف و قوت مشارکت مردم را در اداره امور کلانشهر مشهد شناسایی شود. هدف اصلی این مقاله یافتن نقش ها و میزان مشارکت مردم در اداره امور شهری است . منطقه ١٠ شهرداری مشهد به عنوان نمونه موردی این پژوهش انتخاب شده و با روش برآورد حجم نمونه کوکران از ٣٨٠ خانوار به شیوه انتخاب تصادفی خوشه ای پرسشنامه تکمیل گردیده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های جمع آوری شده و ترسیم نمودار و جداول از نرم افزارهای PASAW و EXECL استفاده شده است . بر اساس تجزیه و تحلیل صورت گرفته با روش توصیفی -تحلیلی ؛ مشخص شد که نقش مردم در اداره امور شهر(منطقه ١٠ شهرداری مشهد) به ترتیب اولویت در مشارکت ذهنی – معنوی با ٤٢% ، مشارکت سیاسی با ٣٤% ، مشارکت فیزیکی با ٢٧% ، مشارکت مالی با ٢٣% و مشارکت ابزاری با ٣% مشارکت در رتبه های اول تا پنجم قرار گرفتند. میزان مشارکت کلی که حاصل تلفیق میزان مشارکت در نقش های پنجگانه فوق بود نیز با ٢٦% مشارکت نسبتا کم ارزیابی گردید.
ملخص الجهاز:
"لذا در حال حاضر مدیران شهری کلانشهر مشهد از شیوه مشارکت جزیره ای برای مشارکت دادن مردم در اداره امور شهر استفاه می کنند و تجربه ها در سایر کشورها نیز نشان داده است که مشارکت پراکنده و جزیره ای تنها در صورتی موفق خواهد بود که شهر حداکثر٣٠تا ٤٠هزار نفر جمعیت داشته و جامعه نیز از توانایی های بالای ارتباط جمعی برخوردار باشد اما در شهرهای بزرگ و گسترده به لحاظ جغرافیایی مشارکت نظام یافته توصیه گردیده است و برای جوامعی که هنوز ارتباطات جمعی آنان در سطح بالایی نیست و خصوصا شهرهای کشورهای در حال توسعه پیش گرفتن این روش را ضروری دانسته اند ٢٠٠٥:١٩ ,Manfred) بنابراین کلانشهر مشهد نیز لاجرم بنا به دلایلی که ذکر شد باید روش مشارکت نظام یافته را دنبال نماید.
در راستا نیز سوالاتی مطرح گردیده : الف - مردم منطقه ١٠ شهرداری مشهد به کدام یک از نقش هایی که می توانستند انجام دهند بیشتر توجه نشان داده اند؟ به عبارتی دیگر: کدام یک از نقش های مشارکتی در این منطقه پر رنگ تر بوده است ؟ ب- رتبه بندی و الگوی نقش های قالب مشارکت در اداره امور شهر مشهد (منطقه ١٠ شهرداری ) چگونه بوده است ؟ ج- میزان مشارکت مردم در اداره امور شهری در حال حاضر در نقش های گوناگون در چه وضعیتی به سر می برد؟ فرضیات تحقیق : متناظر با سوالات فوق فرضیاتی به شرح زیر برای هر یک از سوالات تحقیق بیان شده : الف : به نظر می رسد مردم در نقش های زیر به ترتیب اهمیت حضور بیشتری داشته اند: مشارکت مالی ، مشارکت سیاسی ، مشارکت معنوی ، مشارکت فیزیکی و مشارکت ابزاری را برای مشارکت مردم در اداره شهر در نظر گرفته است ."