خلاصة:
امروزه با توجه به ویژگیهای شهرنشینی و لزوم پایداری توسعه، تحلیل پایداری شهرها در ایران برای نیل به توسعٔه پایدار امری کلیدی است. در این ارتباط، با توجه به فقدان مطالعهای مناسب از میزان پایداری توسعٔه شهر بوشهر، این پژوهش با طرح این سوال شکل گرفت: آیا بین سطح پایداری توسعه شهر بوشهر و نقاط شهری کشور )در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و نهادی- کالبدی( تفاوت وجود دارد؟ سپس با بررسی مبانی نظری و پیشینٔه تحقیق و نیز ویژگیهای شهر بوشهر، فرضیٔه تحقیق ارائه شد. جهت سنجش میزان توسعه و آزمون فرضیه نیز ابتدا مفهوم توسعٔه پایدار در چهار بعد و ٤٤ شاخص تعریف عملیاتی گردید. دادههای مورد نیاز نیز در دو سطح شهر بوشهر و نقاط شهری کشور از طریق روش کتابخانهای گردآوری شد و با استفاده از روش آزمون عامت و به کمک نرمافزار آماری SPSS تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین شهر بوشهر و نقاط شهری کشور از نظر شاخصهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی تفاوتی وجود ندارد. ولی از نظر شاخصهای نهادی- کالبدی تفاوت معناداری بین آنها وجود دارد. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که با در نظر گرفتن کل شاخصها، ضمن وجود تفاوت معنادار، وضعیت شهر بوشهر در کل بهتر از متوسط کشور است.
ملخص الجهاز:
در این ارتباط، با توجه به فقدان مطالعهای مناسب از میزان پایداری توسعٔە شهر بوشهر، این پژوهش با طرح این سوال شکل گرفت: آیا بین سطح پایداری توسعه شهر بوشهر و نقاط شهری کشور )در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و نهادی- کالبدی( تفاوت وجود دارد؟ سپس با بررسی مبانی نظری و پیشینٔە تحقیق و نیز ویژگیهای شهر بوشهر، فرضیٔە تحقیق ارائه شد.
از این رو، سوال اصلی پژوهش چنین طرح شد: آیا بین سطح پایداری توسعۀ شهر بوشهر و نقاط شهری کشور (در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و نهادی- کالبدی) تفاوت وجود دارد؟ ضرورت و اهداف تحقیق با توجه به مسایل و مشکلاتی همچون رشد شتابان جمعیت شهری، گسترش فیزیکی ناموزون شهرها، تخریب سامانه های زیستی، کاربریهای برنامه ریزی نشده ، نابرابری و پایین آمدن کیفیت زندگی، موضوع محافظت از منابع طبیعی و محیط زیست و بسیاری از موضوعات دیگر، توجه به پایداری شهرها از ضرورت بالایی برخوردار است .
( به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل )١( ارتباط تنگاتنگ عوامل در توسعه پایدار شهری (مأخذ: رحیمی، ١٣٨٣؛ به نقل از موناسینگ ) در یک دید اجمالی، مبانی نظری مفهوم پایداری در شهر و ناحیه شامل این موارد میشود: کاهش آلودگی، نگهداری منابع طبیعی، کاهش حجم ضایعات شهری، افزایش بازیافت ها، کاهش انرژی مصرفی، توسعه نواحی سبز شهری، توسعه شهرهای کوچک برای کاهش اتکاء به شهرهای بزرگ ، کاهش فواصل ارتباطی، ایجاد اشتغال محلی، توسعه مسکن در مراکز اشتغال ، ساختار اجتماع متعادل ، حمل و نقل عمومی و کاهش ترافیک جاده ای ( & Brehany ٤٦ :١٩٩٤ ,Rockwook).