خلاصة:
تاجیکستان در زمره کشورهای نوظهور آسیای مرکزی ازجمله مهمترین کشورهایی بود کـه به دلیل قرابت های تاریخی و فرهنگی و زبانی پس ازاستقلال مورد توجـه ایـران قرارگرفـت . هنگام شروع روابط دوکشور از یک سو تاجیکستان با بحرانهای جنگ شـهروندی و مشـکلات سیاسی و اقتصادی روبروگردید. از سوی دیگر، رسانه های غربی با تبلیغات منفـی سـعی مـی کردند تا کشورهای آسیای مرکزی بطورعموم و تاجیکستان بطور ویژه و نیز کشور روسیه را از حضور ایران بیمناک و نگران نمایند، که البته ایران ، با ایجاد تحول در رفتار و موضع گیریهـای سیاسی و فرهنگی خود ضمن پیشنهاد برای ایجاد صلح و رفع جنـگ داخلـی تاجیکسـتان بـه روابط اقتصادی براساس ظرفیتهای آن کشور اولویت داد که این عمل برآیندی مانند رفع ابهـام در رفتار سیاسی ایران و خنثی سازی تبلیغات رقیبان و الگوسازی رابطه دولت دینی با دولتهای سکولار (دنیوی) را در پی داشته است .
Tajikistan being among the emerging countries of Central Asia, is one of the most important countries that due to historical, cultural and linguistic similarities after independence has been taken into consideration by Iran. With The beginning of the bilateral relations, on one hand, Tajikistan has faced With civil war crises and economic and political problems and on the other hand,western media tried to make negative propaganda against Iran and Central Asian countries in general and particularly Tajikistan and also Russiaconcerned aboutIran's presencefearcan developed.However, by introducing a behavioral evolution and its cultural and political positioning –in addition to suggestion for creating peace and solution of Tajikistan’s civil war –Iran considered economic relations according to the capacities of that country as a priority; the action has led to the resultants such as removal of ambiguity in Iranian political behavior and neutralization of competitors ‘campaigns and modeling of religious state relationships with secular governments. The authorhas triedtoanalyzeeconomic interactions between two countries in this article.
ملخص الجهاز:
"از سوی دیگر، رسانه های غربی با تبلیغات منفـی سـعی مـی کردند تا کشورهای آسیای مرکزی بطورعموم و تاجیکستان بطور ویژه و نیز کشور روسیه را از حضور ایران بیمناک و نگران نمایند، که البته ایران ، با ایجاد تحول در رفتار و موضع گیریهـای سیاسی و فرهنگی خود ضمن پیشنهاد برای ایجاد صلح و رفع جنـگ داخلـی تاجیکسـتان بـه روابط اقتصادی براساس ظرفیتهای آن کشور اولویت داد که این عمل برآیندی مانند رفع ابهـام در رفتار سیاسی ایران و خنثی سازی تبلیغات رقیبان و الگوسازی رابطه دولت دینی با دولتهای سکولار (دنیوی) را در پی داشته است .
حجم پولی همکاریهای اقتصادی و تجاری ایران و تاجیکستان سال شمسی سال میلادی مبلغ به میلیون دلار 1380 1383 1386 1391 2001 2004 2007 2012 40 95 330 733 منبع : خبرگزاری های مهر و جمهوری اسلامی به علاوه همین اسناد نشان مـی دهنـد کـه تعـداد شـرکتهای ایرانـی ثبـت شـده در تاجیکستان که مشغول فعالیت می باشند و اسـناد مربـوط بـه فعالیـت هـای اقتصـادی ، اجتماعی و فرهنگی که بوسیله مقامات دو کشور به امضـاء رسـیده انـد در سـال ٢٠٠٧ تعداد ٤٥ شرکت و١٥٠ سند تا سال ٢٠١٢ بطور چشـمگیری افـزایش یافتـه و بـه ١٦٧ شرکت بیش از٢٠٠ سند رسیده است .
پس از گذشت دو دهـه از فروپاشـی اتحـاد جمـاهیر شـوروی ، کشـورهای آسـیای مرکزی اعتماد خوبی به ایران پیدا کرده اند بطوری که تاجیکسـتان اعتمـادش بـه ایـران بیش از دیگر کشورها شده زیرا بعضی از کشورهای همسایه در زمان جنگ داخلی ایـن کشور مرزهای خود را به روی تاجیکستان بستند، در حالی که ایـران در همـان شـرایط سخت همکاری های اقتصادی خود را شروع کرد و دو دوره تعامل را با این کشـور بـا موفقیت پشت سر گذاشت ."