خلاصة:
جهت گیری های اساسی برای اجرای طرح های عمرانی ملی شامل تدوین برنامه، تخصیص بودجه، اجرا ونظارت معمولا از سوی دولت تعیین می شود. داشتن اهداف ملی و ضرورت اجرای برنامه های اساسی با تدوین برنامهاستراتژیک و رویکردهای پایه در عمران و توسعه ملی لزوم دخالت دولت در فرایند برنامه ریزی طرح ها ی ملی راتبیین می نماید. از سویی این گونه نگاه و فرایند برنامه ریزی بالا به پایین در اجرای چنین طرح ها یی باعث ایجادتغییرات و تأثیرات فراوان در محدوده جغرافیایی محلی و منطقه ای و گاه ملی می گردد.سد سازی به عنوان یکی از اقدامات و برنامه های عمرانی دولت در جهت تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزیو شرب و سایر اهداف قابل تعریف است و از جمله پروژه هایی محسوب می شود که معمولا اجرای آن باعث ایجادپیامد های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در سطح محلی می شود. سد کارون 3 روی پرآب ترین رودخانه دائمیکشور احداث شده است و هدف از اجرای آن نیز تولید برق، کنترل سیلاب ها ی حوضه بالادست و تأمین آب برایمصارف کشاورزی بوده است . مطالعات اجرای این طرح از سال 1340 شروع شد و در سال 1382 طرح مذکور بهبهره برداری رسید . با توجه به اثرات و پیامدهای مختلف ناشی از اجرای این طرح این مقاله می کوشد ضمن ارزیابیفرایند برنامه ریزی سد کارون سه در چارچوب نظریه های برنامه ریزی، اثرات و پیامدهای مختلف اجرای این طرحملی را در سطح محلی و منطقه ای تبیین نماید. جهت گیری های اساسی برای اجرای طرح های عمرانی ملی شامل تدوین برنامه ، تخصیص بودجه ، اجـرا و نظارت معمولا از سوی دولت تعیین می شود. داشتن اهداف ملی و ضرورت اجرای برنامه های اساسی با تدوین برنامه استراتژیک و رویکردهای پایه در عمران و توسعه ملی لزوم دخالت دولت در فرایند برنامه ریزی طرح های مـلـی را تبیین می نماید. از سویی این گونه نگاه و فرایند برنامه ریزی بالا به پایین در اجرای چنین طرح هایی باعث ایـجـاد تغییرات و تأثیرات فراوان در محدوده جغرافیایی محلی و منطقه ای و گاه ملی می گردد. سد سازی به عنوان یکی از اقدامات و برنامه های عمرانی دولت در جهت تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی و شرب و سایر اهداف قابل تعریف است و از جمله پروژه هایی محسوب می شود که معمولا اجرای آن باعث ایـجـاد پیامدهای زیست محیطی ، اقتصادی و اجتماعی در سطح محلی می شود. سد کارون ٣ روی پر آب ترین رودخانه دائمی کشور احداث شده است و هدف از اجرای آن نیز تولید برق ، کنترل سیلاب های حوضه بالادست و تأمین آب بـرای مصارف کشاورزی بوده است . مطالعات اجرای این طرح از سال ١٣٤٠ شروع شد و در سال ١٣٨٢ طرح مذکور بـه بهره برداری رسید. با توجه به اثرات و پیامدهای مختلف ناشی از اجرای این طرح این مقاله می کوشد ضمن ارزیابی فرایند برنامه ریزی سد کارون سه در چارچوب نظریه های برنامه ریزی ، اثرات و پیامدهای مختلف اجرای این طـرح ملی را در سطح محلی و منطقه ای تبیین نماید.
ملخص الجهاز:
"٥- بررسی تجارب جهانی سدسازی مطالعات انجام شده در خصوص سدهای مختلف جهان در خود نکته های قابل تعمقی دارند به خصوص بخش هایی که متمرکز بر زمینه ها و پیامدهای اجتماعی و زیست محیطی بوده و در زیر به برخی از این مطالعات در راستای اهداف این نوشتار و اثرات مشابه آن در کشور اشاره می گردد: (شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران ، جامعه شناسی ، ١٣٨٢، ٢٤) ٥-١- احداث سد مانانتالی در مالی سد مانانتالی در پی رودخانه سنگال در سال ١٩٨٨ با اهداف زیر طراحی و اجرا شد: الف : آبیاری ٣٧٥٠٠٠ هکتار از اراضی کشاورزی ب: تولید متوسط سالانه ٨٠٠ گیگا وات ساعت انرژی ج: کشتیرانی در دهانه رودخانه کایز هزینه احداث سد ٨٠٠ میلیون دلار است که از طریق وام کشورهای اروپایی و عربی و دولت کانادا و حمایت های سازمان ملل تأمین اعتبار گردیده است : دریاچه پشت سد موجب نقل مکان ١٠ هزار نفر از مردم ٣١ روستا با متوسط جمعیتی ٣٥٠ نفرسکنه شد."