خلاصة:
هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسائی و معرفی، عوامل مؤثر بر مخاطرات طبیعی اعم از سیل، لغزش، آتش سوزی،...وهمچنین پراکندگی مکانی و زمانی مخاطرات و گستردگی و وسعت آنها در حوضه آبخیز شفارود شهرستان رضوانشهر(تالش) واقع در غرب استان گیلان میباشد. اثر انعکاس این مخاطرات بر وضعیت اقتصادی-اجتماعی ساکنان نکته قابل توجهی است که اهمیت این تحقیق را نشان میدهد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی (سیستم حوضهای) و با بهرهگیری از ابزارهائی چون نقشههای توپوگرافی سازمان نیروهای مسلح و نقشههای زمینشناسی، کاربری اراضی، عکسهای هوائی سازمان نقشهبرداری کشور و بازدیدهای میدانی (مشاهده مستقیم ) وبکارگیری G.P.S نرمافزارهای Excel و AutoCAD به انجام رسیده است. نتایج مطالعات نشان داد :عمده ترین مخاطرات طبیعی تهدید کننده حوضه عبارتند از : لغزش،سیل،آتش سوزی،خشکسالی،رعدوبرق،گزندگی حیوانات،آفات گیاهی،...که در این راستا، نوع و جنس سازندهای زمینشناسی و گسلهای متعدد در داخل حوضه و گسل سراسری آستارا در پایاب حوضه، اختلاف ارتفاع بین خطالرأسها و پایاب حوضه ، شیب دامنهها، ریزش باران و دوام برف (حدود 6 ماه))، وزش بادهای شدید در پاییز و اوایل بهار، پوشش انبوه جنگلی در سرتاسر حوضه و ... از جمله عوامل عمدهی طبیعی و مهمی میباشند که در ایجاد مخاطرات طبیعی حوضه نقش اساسی بر عهده داشته نظیر وقوع لغزش و ریزش سنگ( در شمال غرب،مرکزوجنوب غرب حوضه) در روستاهای ارده( 1383) روشنده (1375) دشت دامن (1383 )و وقوع سیل در پارگام (1375)، رینه (1383)، وسکه (1373) و ... آتشسوزی در جنگلهای جنوب وجنوب غرب حوضه(رزه،دشت دامن) طی ده ساله 85 – 1375 .رویداد این مخاطرات علاوه بر خسارات اقتصادی وآسیب های اجتماعی،درسطح محدوده مورد بررسی مجموعا چشماندازهای محیطی را تغییر داده و میدهند.
ملخص الجهاز:
واژه های کلیدی : مخاطرات طبیعی حوضه شفارود، غرب گیلان ، رضوانشهر (تالش ) * این مقاله استخراج شده از رساله دکترائی است که با راهنمایی دکتر محمد رضا ثروتی و مشاورت دکتر جلیل الدین سرور تهیه شده است .
در این میان حوضه آبخیز شفارود همانند دیگر حوضـه هـای غـرب گـیلان بـه دلیـل شرایط خاص طبیعی دارای یک سری مخاطرات طبیعی می باشد که در این تحقیق سعی شده بـا شناسـائی ومعرفـی انواع این مخاطرات ، عوامل موثر بر وقوع وپراکندگی مکانی وزمانی آنها نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.
بطوریکه در حدود ٦٠ درصد از وسعت این سرزمین در معرض مخاطرات طبیعی از قبیل : زلزله ، سیل ، آتش سوزی جنگلها و لغزش زمین قرار دارد.
(ستاد حوادث غیر مترغبـه ١٣٧٥ در استان گیلان ) ودر حوضه شفارود نیز وقوع سیل ، زلزله ،حرکت مواد دامنه ای به ویزه لغزش ، آتش سـوزی جنگلهـا، سقوط از بلندیها و...