خلاصة:
در مناطق خشک همانند سطح عظیمی از کشور ما، انسان همیشه با کمبود آب مواجه بوده و هست . در این مناطق امکان افزایش آب قابل استفاده بسیار محدود میباشد. از این رو برای مبارزه با کمبود آن، باید با مدیریتی صحیح ، بیش تر به حفاظت و بهره برداری بهینه از آن توجه داشت . شناسایی مکانهای مناسب به منظور جمع آوری رواناب قدمی مهم در راستای افزایش دسترسی به آب و در نتیجه حاصلخیزی خاک در مناطق نیمه بیابانی می - باشد. در این مقاله به منظور تعیین مناطق مستعد جمع آوری رواناب دشت بیرجند از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) استفاده شده است . برای این منظور توان تولید رواناب قسمت های مختلف حوزه با در نظر گرفتن تغییرات مکانی عواملی از قبیل خاک، کاربری اراضی، بارندگی و شیب تولید گردیده و سپس با ترکیب لایه ها در محیط GIS مکانهای مستعد جمع آوری رواناب شناسایی گردید. استعداد منطقه در جمع آوری رواناب در٤ سطح ضعیف ، متوسط ، خوب و بسیارخوب تعریف شد که به ترتیب ٢٨.٣٨، ٤٣.٩، ٢٠.٩١، ٧.٣ درصد از مساحت حوضه را به خود اختصاص میدهند. در نهایت ظرفیت ذخیره آب در یکی از محدودههای با استعداد ذخیره بسیار خوب مورد بررسی قرار گرفته و نتایج در سه حالت مختلف خاکریزی مورد بحث قرار گرفته است .
ملخص الجهاز:
"در این مقاله به منظور تعیین مناطق مستعد جمع آوری رواناب دشت بیرجند از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) استفاده شده است .
برای این منظور توان تولید رواناب قسمت های مختلف حوزه با در نظر گرفتن تغییرات مکانی عواملی از قبیل خاک، کاربری اراضی، بارندگی و شیب تولید گردیده و سپس با ترکیب لایه ها در محیط GIS مکانهای مستعد جمع آوری رواناب شناسایی گردید.
آنان برای این منظور تغییرات مکانی خاک، کاربری اراضی، بارش و شیب را در نظر گرفته و با خروجی که شامل نقشه محل های مناسب برای جمع آوری رواناب بود، نشان دادند حدود ١٨ درصد مساحت حوزه برای جمع آوری رواناب دارای تناسب بالایی است و سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکان یابی این مناطق می تواند نقش مهمی را ایفا نماید.
/ شکل ٣: نقشه بافت خاک، بارندگی، شیب ، کاربری اراضی، شماره منحنی رواناب و گروههای هیدرولوژیکی خاک / شکل ٤: نقشه فاصله از مناطق مسکونی، استعداد تولید رواناب، فاصله از کشت آبی و فاصله از کشت دیم / / / / / / / / / / / / / / / شکل ٥: مناطق مستعد جمع آوری رواناب دشت بیرجند / شکل ٦: محدوده ایجاد خاکریزی به منظور ذخیره روان آب با توجه به شکل ٦ برای محدوده خاکریزی در این تحقیق سه حالت زیر فرض شده است : در صورت ایجاد خاکریزی با حداکثر ارتفاع ٢٠ متر در محدوده مشخص شده با فرض اینکه هیچگونه خاکبرداری نیز انجام نگیرد، می توان در حدود ٥٢ میلیون متر مکعب آب ذخیره کرد."