خلاصة:
ریسک و نااطمینانی از شاخصهای اصلی تصمیمگیری در سرمایهگذاری است. در دنیای واقعی، اقتصاد پر از نااطمینانی عوامل اقتصادی است که به بروز ریسک و مخاطره در فضای تصمیمگیری منجر میشود و رفتار سرمایهگذاران را تحت تأثیر قرار میدهد. در مطالعة حاضر، با استفاده از ترکیب مدلهای شبکة عصبی مصنوعی و مدل مارکویتز، به برآورد پرتفوی بهینة سرمایهگذار در شرایط نااطمینانی پرداخته شد. بدین منظور، از داراییهای قیمت سهام، قیمت مسکن، قیمت سکه و اوراق مشارکت طی دورة زمانی 1378 ـ 1392 با دادههای ماهانه استفاده شد. برای بررسی تأثیر شوکهای اقتصاد کلان بر تصمیمات سرمایهگذار در انتخاب پرتفوی بهینه، از چهار متغیرـ نااطمینانی تورمی، نااطمینانی قیمت نفت، نااطمینانی نرخ دلار بازار آزاد و شاخص تحریمهای بینالمللی علیه ایرانـ به عنوان متغیرهای وضعیت استفاده شد. برای محاسبة متغیرهای وضعیت از مدل ناهمسانی واریانس شرطی (GARCH) بهره گرفته شد. پس از محاسبة متغیرهای وضعیت، بازدهی و ریسک داراییها با کمک دو روشـ شبکههای عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) و شعاعی پایه (RBF)ـ اندازهگیری شد. از نتایج مدل شبکة عصبی به عنوان متغیرهای ورودی در برآورد پرتفوی بهینة مارکویتز استفاده شد. نتایج تحلیل میانگین واریانس نشان میدهد که در دورة رونق بخش املاک، مسکن دارایی مسلط در بین داراییهای ریسکی بوده و بیشترین سهم دارایی را به خود اختصاص داده است. در طی دورههای اخیر، که دورة رکود بخش مسکن تلقی میشود، مسکن از سبد بهینة سرمایهگذاری خارج شده و به جای آن سهام و سکه دارایی مسلطی در سبد سرمایهگذار است. به طور کلی، اوراق مشارکت، به منزلة دارایی بدون ریسک در همة دورهها، یکی از داراییهای قابل اعتماد در سبد بهینة سرمایهگذار بهشمار میرود.
The current study addresses an estimation of investor's optimal portfolio under conditions of uncertainty by using a combination of artificial neural network and Markowitz models. For this purpose، such assets as stock prices، house prices، coin and bonds price are used with monthly data over the period 1378-1392. Three variables including inflation uncertainty، oil uncertainty and free market dollar rate are used as state variables to investigate the impact of macroeconomic shocks on investor's decisions when choosing an optimal portfolio. Autoregressive conditional heteroskedasticity (GARCH) is used to estimate state variables. Following an estimation of the state variables، assets return and uncertainty were measured using Multi Layer Perceptron (MLP) and Radial Basis Function (RBF) neural networks. The results obtained from neural network model are used as input variables in estimation of Markowitz's optimal portfolio. The results of analyzing mean variance show that housing is the dominant asset among uncertain assets over the period of real-estate boom holding the largest share of assets. Over the recent periods، considered to be the period of housing downturn، investors no longer include housing in their portfolio turning instead to stocks and coins as prominent alternatives. Generally، bonds have shown to be an asset with no uncertainty in all the periods making them a reliable alternative in the investor's optimal portfolio.
ملخص الجهاز:
"همان گونه که پیش تر گفته شد، همۀ داده های ریسک ، بـازدهی و کواریانس داراییها با استفاده از مدل های شبکۀ عصبی در طول دوره محاسبه میشـود و تأثیر شوکها و نوسانات اقتصاد کلان ، همانند نااطمینانیهای تورمی، قیمت نفت ، نـرخ دلار و شاخص تحریم های بین المللی علیـه ایـران (بـه عنـوان متغیرهـای وضـعیت )، در محاسبۀ ریسک و بازدهی داراییها (به عنوان متغیرهای ورودی) بررسی میشود.
شـایان ذکـر است که در این تحقیق چهار گزینۀ سرمایه گذاری شامل قیمت سهام ، سـکه ، مسـکن و اوراق مشارکت و چهار متغیر وضعیت شامل نااطمینانی تورمی، نااطمینانی قیمت نفت ، نااطمینـانی نرخ دلار بازار آزاد و شاخص تحریم های بین المللی علیه ایران وارد شد.
برای محاسبۀ ریسـک و بازدهی داراییها، تخمین مدل های شبکۀ عصـبی مصـنوعی بـه تعـداد دارایـیهـای مـورد بررسی در این تحقیق تکرار شد؛ به طوری که مثلا یک بار قیمت سهام متغیر خروجی بـود و دیگر متغیرها به عنـوان متغیرهـای ورودی در نظـر گرفتـه شـد و ریسـک و بـازدهی آن هـا محاسبه شد.
مرز کارایی سبد دارایی بر اساس اطلاعات مدل RBF طی کل دورة ١٣٧٨ ـ ١٣٩٢ در مطالعۀ حاضر نخست مدل بـا وجـود پـنج گزینـۀ سـرمایه گـذاریـ سـهام ، اوراق مشارکت ، سکه ، مسکن و نرخ دلار بازار آزادـ برآورد شد و نتایج مدل مارکویتز نشـان داد که نرخ دلار و سکه به طور هم زمان در یک سبد پرتفـوی نتـایج قابـل انتظـاری را ارائـه نمیکند؛ به طوری که مطابق مدل MLP سهم مسکن و دلار بسیار انـدک و نزدیـک بـه صفر محاسبه شد."