خلاصة:
ارامنۀ ایران از سویی بخشی از جمعیت دیاسپورای ارمنی پراکنده در جهان به شمار میروند و میهنی نمادین به نام ارمنستان دارند. از سوی دیگر، تقریبا در هیچ دورهای از تاریخ، سرنوشتی جدا از سایر ایرانیان نداشتهاند و ایران میهن واقعیشان به شمار میرود. آنان به مثابة یکی از اقوام ایرانی، در بسیاری از تحولات کشورمان، بهویژه از اواخر قرن نوزدهم به بعد، نقش برجستهای داشتهاند. امروز نیز باید بستر لازم برای نقشآفرینی این مردم و بهرهگیری از توانمندیهای آنان در جهت حل مشکلات داخلی و خارجی کشور فراهم باشد. در این نوشتار تلاش شده است به این سؤال پاسخ گفته شود: «حضور دیاسپورای ارمنی در ایران چه فرصتها و تهدیدهایی را پیش روی جمهوری اسلامی ایران قرارمیدهد؟» فرضیۀ اصلی مقاله این است که حضور بخشی از جمعیت دیاسپورای ارمنی در ایران با توجه به ظرفیتها و توانمندیهای این گروه در سطح جهان، فرصتهایی را در عرصۀ سیاست خارجی و داخلی برای جمهوری اسلامی ایران به ارمغان میآورد که اهمیت آنها به مراتب بیش از تهدیدهای احتمالی است. این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی این موضوع میپردازد.
On the one hand Armenians of Iran account for a part of the Armenian diaspora, scattered around the world and have a symbolic homeland named Armenia, on the other hand, they have shared history with other Iranians over the centuries and Iran is considered as their real home country. As an Iranian ethnic group they have had a brilliant role in very eventful periods of our history especially since the last decades of 19th century. And today also, appropriate context must be provided for realizing their capacities to solve domestic and international problems with which Iran is dealing. In the following paper, we have tried to find out: "Considering the presence of Armenian diaspora in Iran, what are the opportunities and threats facing Islamic Republic of Iran?". Our hypothesis is that: "The presence of a part of Armenian diaspora in Iran, considering the capacities and abilities of the larger Armenian community in different parts of the world, will provide Islamic Republic of Iran with opportunities in the spheres of domestic and foreign policy, which are more significant than probable threats in terms of number and importance." This subject has been investigated in the article using descriptive-analytical approach.
ملخص الجهاز:
کشورهای گرجستان ، ایران ، اوکراین ، لهستان ، لبنان ، ترکیه ، سوریه ، آرژانتین و کانادا نیز میزبان جوامع نسبتا بزرگ ارمنی است (٢٠١٢ ,Handbook for Armenians Abroad).
ارامنۀ روسیه ، آمریکا، ایران ، فرانسه ، سوریه و لبنان به ترتیب بیشترین سهم را در سرمایه گذاری دیاسپورا در ارمنستان داشته اند (٢٠١٢ ,Handbook for Armenians Abroad).
حال با توجه به تجربه های تاریخی اشاره شده و موقعیت ارامنه در ایران و جهان و نیز با درنظرگرفتن خواسته ها و اهداف دیاسپورای ارمنی می خواهیم فرصت ها و چالش هایی را که آنان پیش روی ایران قرارمیدهند بررسی کنیم .
میتوان گفت ایران یکی از ایده آل ترین جوامع ارمنی را در خود جای داده است و بر اساس سنت های تاریخی این گروه قومی تا اندازة زیادی توانسته اند هویت و خودمختاری فرهنگی خود را در ایران حفظ کنند.
در واقع ، نفوذ گستردة لابی ارامنه در آمریکا و اروپا، فرصت بی نظیری برای ایران است ؛ ، با توجـه بیشتر به خواسته های ایرانیان ارمنی و تلاش برای رفع نگرانی ها و دغدغه هـای آنـان مـی تـوان حمایت لابی قدرتمند ارامنۀ اروپا و آمریکا را بیشتر جلب کرد.
حضور پررنگ تـر ارامنـه در سـاختار سیاسـی و بنـابراین مشارکت بیشترشان در ادارة کشور چنان که خواست خود آن ها نیز هست به ادغام ١ بیشتر آنـان درون جامعۀ بزرگ تر ایرانی کمک مـی کنـد و بـا کـاهش احـساس انـزوای ایـن اقلیـت ، مـانع مهاجرت بیشتر ارامنه می شود که سرمایۀ ارزنده ای برای ایران انـد.