خلاصة:
صیانت از قانون اساسی برجسته ترین دستاورد حقوق اساسی در قرن بیستم است.از بدو تاسیس این نهاد بحث های بسیاری بر سر ضرورت نظری نظارت قضایی بر عدم تعارض قوانین اساسی در گرفت.بی گمان توجیه این نهاد تاثیری به سزا در کارایی و مقبولبت کارکردهای آن دارد و به همین دلیل این مقوله اهمیتی به سزا می یابد.از سوی دیگر رابطه نهاد صیانت از قانون اساسی با دموکراسی و نقش این نهاد در تقویت حکومت قانون نیز قابل بررسی است.به بیان دیگر در قالب توجیه صیانت از قانون اساسی مبنای نظری تمامی کارکردهای آن را می توان دریافت.این توجیهات را می توان به دو دسته کلی تقسیم نمود:نخست توجیهاتی که صیانت از قانون اساسی را برای حفظ برتری قانون اساسی لازم می دانند.دسته دیگر استدلال هایی هستند که صیانت از قانون اساسی را برای دموکراسی ضروری قلمداد می کنند.در این جستار نویسنده تمامی این توجیهات و ماهیت آنها را مورد تحلیل قرار داده و به طور کلی لزوم وجود این توجیهات را به چالش طلبیده است.
نویسنده : میشل تروپه ـ دکتر عباس کدخدایی ـ
ملخص الجهاز:
"در این مقوله توجیهات مربوط به نهاد صیانت از قانون اساسی را بررسی خواهیم نمود،که نهفقط شامل آمورههای مربوط به فنون و روشهای خاص مانند نظارت پیشینی یا پسینی،1انتزاعی یا انضمامی،2متمرکز یا غیر متمرکز3یا نوع ترکیب دادگاهها و قواعد رسیدگی آنهااست،بلکه روشهای قضاوت و رویۀ قضایی نیز مورد عنایت قرار خواهد گرفت.
به بیان دیگر،قوانین نسبت به قانون اساسی معتبر یا الزامآورهستند،زیرا مطابق با تشریفات و توسط مرجع واجد صلاحیت پیشبینی شده در قانون اساسی(1)- etidilav aL (2)-از این بحث میتوان نتیجه گرفت که دو مبنای اعتبار برای قاعده حقوقی وجود دارد: مبنای نخست قاعده فرازین است که صیانت از قانون اساسی اعتبار قوانین را در ارتباط با قانون اساسی تضمینمینماید.
در نتیجه مرجع صیانت از قانون اساسی نه فقط نقش حامی اقلیت را دارا است،همچنین میتوانتا آنجا پیش رفت که دموکراسی را به صورت ذیل تعریف نمود: (1)- etnolov ed etca'L (2)- ruelliugia'l ed eiroeht aL (3)- nnamnesiE selrahC (4)- uerovaF siuoL (5)- ledeV segroeG (6)- euqitarcomeditnA در واقع دموکراسی نوعی استقلال است و نظامی که در آن قوانین مطابق این تشریفاتتصویب میشوند به مراتب دموکراتیکتر از دیگر نظامها است،زیرا شهروندان زیر سیطرههنجارهای مقبول خویش قرار دارند.
در واقع،با وجود اعتقادبه فقدان قابلیت اکثریت برای رعایت حقوق اقلیت،چگونه قانون اساسی مصوب اکثریت،(1)- eriatirojam epicnirp eL میتواند متضمن رعایت ارزشها و حقوق بنیادین و دغدغۀ حمایت از اقلیت باشد؟ میتوان اکثریت مجلس موسس را بسیار خردمند و دانا پنداشت،زیرا در زمانی تاریخیانتخاب شده و بر آنند که همه چیز را برای آینده پیشبینی نمایند،یا اینکه آنان آگاهند که هموارهدر اکثریت باقی نمیمانند و باید حقوق واقعی خویش را در زمان تبدیل به اقلیت نیز پیشبینیکنند."