خلاصة:
هدف این مطالعه برآورد اندازه اقتصاد زیرزمینی و بررسی علل و آثار آن است. این مهم با استفاده از روش علل چندگانه و آثار چندگانه برای دوره 49 ساله از 1342 تا 1391 انجام شد. نتایج نشان می دهند اندازه نسبی و مطلق اقتصاد زیرزمینی در ایران در طی دوره مورد بررسی فراز و نشیب هایی دارد لیکن این روند افزایشی است. میانگین اندازه نسبی اقتصاد زیرزمینی در طی این دوره 49 ساله 20 /18 بوده است. نتایج برآورد مدل های انتخاب شده نشان می دهد که بیکاری، محدودیت های تجاری، تورم، بارمالیاتی، درآمدهای حاصل از منابع طبیعی و حجم دولت از جمله عوامل اثرگذار بر گسترش اقتصاد زیرزمینی در ایران بوده اند. در این میان اثرگذاری سه عامل اول، در گسترش این پدیده در ایران بیشتر بوده است.
ملخص الجهاز:
نتایج نشان میدهند اندازه نسبی و مطلق اقتصاد زیرزمینی در ایران در طی دوره مورد بررسی فراز و نشیبهایی دارد لیکن این روند افزایشی است.
Informal Economy Underground Economy Black Economy Parallel Economy Hidden Economy Shadow Economy Unrecorded Economy Unreported Economy Irregular Economy Unobserved Economy Feige New Institutional Approach بین فعالیت رسمی یا رو زمینی از یک طرف و فعالیت غیررسمی یا زیرزمینی از طرف دیگر این است که آیا آن فعالیت در چارچوب قواعد نهادی رایج بازی قرار دارد یا نه.
جدول 2: نتایج برآورد تصریحهای مختلف (رجوع شود به تصویر صفحه) 6- پارامتر برآورد شده برای متغیر " بیکاری" در الگوهای منتخب دارای علامت مثبت و در همه این الگوها از لحاظ آماری معنیدار است و وزن تقریبا" بالایی را در بین دیگر متغیرهای معنیدار در الگو دارد که میتواند حاکی از اهمیت نقش این متغیر در اقتصاد زیرزمینی در ایران باشد و مثبت بودن این پارامتر نشانگر این است که، افزایش بیکاری، نیروی کار را به سمت فعالیتهای زیر زمینی سوق میدهد.
جدول 3 این مطالعات و روش برآورد آنها و اندازه نسبی اقتصاد زیرزمینی ایران در سال ذکر شده را نشان میدهد.
نتایج نشان میدهد اندازه نسبی و مطلق اقتصاد زیرزمینی در ایران در طی دوره مورد بررسی فراز و نشیبهایی دارد لیکن این روند افزایشی است.
نتایج برآورد الگوهای انتخاب شده نشان میدهد که بیکاری، محدودیتهای تجاری، تورم، بارمالیاتی، درآمدهای حاصل از منابع طبیعی و حجم دولت از جمله عوامل اثرگذار بر گسترش اقتصاد زیرزمینی در ایران بودهاند.