خلاصة:
این مقاله با استفاده از یک مدل جاذبه تعمیم داده شده ، اثرات تشکیل طرح یکپارچگی اقتصادی بر وضعیت تراز پرداختهای کشورهای منتخب در حال توسعه را مورد بررسی قرار داده است . مدل مفروض با استفاده از داده های ترکیبی و برای دوره زمانی ٢٠٠٦-١٩٧١ برای یازده کشور شامل ایران ، کشورهای خاورمیانه و شرق آسیا، برآورد گردید. نتایج برآورد مدل نشان میدهد که کشش های واردات و صادرات نسبت به تولید ناخالص داخلی به ترتیب برابر ٠.٤٣ و ٠.٨٦ می باشد. بنابراین تراز تجاری در بلندمدت جهت گیری مثبت داشته و پس از تشکیل طرح یکپارچگی اقتصادی ، در بلندمدت وضعیت تراز پرداختها بهبود می یابد. در بعد آزاد سازی تجاری و تاثیر آن بر یکپارچگی اقتصادی نیز مشخص گردید که هر چه صادرات کشورهای ثالث به کشورهای عضو طرح یکپارچگی بیشتر باشد یا به عبارت دیگر هر چه آزادسازی تجاری در کشورهای عضو طرح یکپارچگی بیشتر گردد، تجارت متقابل (واردات و صادرات ) بین اعضا بیشتر خواهد شد. بر اساس نتایج تخمین ، این ضریب برابر با ٠.٥١ درصد می باشد به عبارت دیگر افزایش صادرات کشورهای غیر عضو به کشورهای عضو طرح یکپارچگی (سیاست آزادسازی تجاری )، اثر معنادار و مثبتی بر تجارت بین اعضای طرح یکپارچگی خواهد داشت . بنابراین سیاست آزاد سازی تجاری به همراه ایجاد طرح یکپارچگی اقتصادی ، می تواند به استراتژی توسعه اقتصادی ، مبتنی بر توسعه صادرات ، کمک قابل توجهی بکند.
ملخص الجهاز:
"آنها ازروش حـداقل مربعـات معمـولی جهـت تخمـین مـدل جاذبه خویش استفاده نموده و نتیجه گرفتند که حرکت به سمت یکپارچگی منطقـه ای بین کشورهای منا، حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی متقابـل کـشورهای مـذکور را افزایش خواهد داد و کشورهای منا با تکیه بر مزایـای نـسبی و توانـایی هـای مختلـف اقتصادی می توانند شرایط و فضای مقابله با روند جهانی شدن را اتخاذ کنند و با کسب تجارت متفاوت از همگرایی های مختلف اقتـصادی - منطقـه ای ، تـوان خـود را بـرای حرکت در روند جهانی شدن افزایش داده و با شناخت مزیت های نسبی و بـه تبـع آن افزایش حجم مبادلات تجاری و جذب سرمایه های خارجی موجبات رشد اقتـصادی و افزایش رفاه را فراهم کنند و این نکته می تواند دلیلـی بـر همکـاری هـای بیـشتر بـین کشورهای منا تلقی گردد.
به این ترتیب ماتیاس برای بررسی تاثیر همگرایی های اقتـصادی بر جریان تجارت بین کشورها، اثرات ثابت مدل را به دو اثر بازار داخلـی و اثـر کـشور هدف تفکیک می نماید و تاکید می کند که اعمال چنـین محـدودیتهایی آن هـم بـدون آزمون بر مدل عمومی جاذبه ، ممکن است نتایج را با تورش همراه سازد.
Baltagi (2005), Econometric Analysis of Panel Data, Third edition, John Wiley & Sons Ltd p 135-36 - Carlo Filippini, Vasco Molini, (2003), The Determinants of Asian Trade Flows: A Gravity Equation Approach, Journal of Asian Economics, 14, 695-711 - Cooper C.
Plummer, (2006), An ASEAN Customs Union?, Journal of Asian Economics 17, 923-938 - Mustafizur Rahman, Wasel Bin Shadat, Narayan Das, (2006)," Trade Potentional in SAFTA: An Aplication of Augmented Gravity Model", Center for Policy Dialogue(CPU), Occasional Paper Series 61."
(
, 
, 
)
