خلاصة:
در دو دهه گذشته آزادسازی اقتصادی بهعنوان بهترین شیوه برای توسعه، از سوی بسیاری از دولتهای غرب آسیا و شمال آفریقا بهکار گرفته شده است. شیوهای که هرچند بیشتر بدون توجه به شرایط ویژه فرهنگی و اجتماعی این کشورها عملیاتی شد، اما به دگرگونیهای قابلتوجه از جمله گسترش شهرنشینی، سواد و دسترسی روزافزون به رسانههای جمعی انجامید. تونس در دوره 23 ساله حکومت بنعلی، با ترکیبی از سرکوب سیاسی و سیاست موازنه، چهرهای باثبات از خود به نمایش گذاشته بود و از موفقترین کشورها در عرصه اصلاحات اقتصادی محسوب میشد که این کشور را در وضعیتی بهتر از دیگر کشورهای منطقه قرار میداد. با اینوجود عواملی مانند ارتقاء سطح آموزش عمومی، جهانیشدن فرهنگ و رسانه و بهدنبال آن، آگاهی فزاینده بهعنوان سرمایه فرهنگی طبقه متوسط جدید، توان ذهنی و ابزاری بهچالش کشیدن رژیم را به جوانان تونسی داد. این عوامل در کنار عواملی مانند تاثیرپذیرفتن این کشور از بحران اقتصاد جهان، ناتوانی دولت در تامین نیازهای رو به افزایش جمعیت جوان و نا بهسامانیهای سیاسی، سبب گسیختگی زیربنایی اقتصادی تونس شد. نویسندگان این مقاله با روش تبیینی در پی پاسخ به این سوال هستند که کدامین عوامل و نیروهای اجتماعی در شکلگیری انقلاب سال 2011 در تونس برای رسیدن به مردمسالاری مؤثر بودهاند؟در دو دهه گذشته آزادسازی اقتصادی به عنوان بهترین شیوه بـرای توسـعه ، از سـوی بسـیاری از دولت های غرب آسیا و شمال آفریقا به کار گرفته شده است . شیوه ای کـه هرچنـد بیشـتر بـدون توجه به شرایط ویژه فرهنگی و اجتماعی این کشورها عملیاتی شد، اما به دگرگونیهای قابل - توجه از جمله گسترش شهرنشینی، سواد و دسترسی روزافزون به رسانه هـای جمعـی انجامیـد. تونس در دوره ٢٣ ساله حکومت بن علی، با ترکیبی از سرکوب سیاسی و سیاست موازنه ، چهره - ای باثبات از خود به نمایش گذاشته بود و از موفق ترین کشورها در عرصه اصلاحات اقتصـادی محسوب میشد که این کشور را در وضعیتی بهتر از دیگر کشورهای منطقه قرار میداد. با ایـن - وجود عواملی مانند ارتقاء سطح آموزش عمومی، جهانیشدن فرهنگ و رسـانه و بـه دنبـال آن ، آگاهی فزاینده به عنوان سرمایه فرهنگی طبقه متوسط جدید، توان ذهنـی و ابـزاری بـه چـالش - کشیدن رژیم را به جوانان تونسی داد. این عوامل در کنار عواملی مانند تاثیرپذیرفتن این کشور از بحران اقتصاد جهان ، ناتوانی دولت در تامین نیازهای رو به افزایش جمعیت جوان و نا به سامانی - های سیاسی، سبب گسیختگی زیربنایی اقتصادی تونس شد. نویسندگان این مقاله با روش تبیینی در پی پاسخ به این سوال هستند که کدامین عوامل و نیروهای اجتماعی در شکل گیری انقـلاب سال ٢٠١١ در تونس برای رسیدن به مردم سالاری مؤثر بوده اند؟
ملخص الجهاز:
"٦. ٨ فصلنامه سیاست جهانی، دوره سوم ، شماره ٢، تابستان ١٣٩٣، صص ٣٤-٧ مقدمه جهان در سال ٢٠١١ شاهد اعتراض هایی در شمال آفریقا و غرب آسیا بـود کـه بهـار عربی نام گرفت و رژیم های اقتدارگرای این منطقه را با شرایط منتهـی بـه سـقوط رو به رو ساخت .
رژیم هایی که پیش از ایـن از راه هـای مختلفـی همچـون سـرکوب یـا پرداخت های اجتماعی توانسته بودند بر مردم خود حکومـت کننـد، دیگـر بـه واسـطه تحولات داخلی و بین المللی قادر به این کار نبودند.
این مقاله بـه چـالش - هایی میپردازد که تونس در دهه های اخیـر بـا آنهـا روبـه رو بـوده اسـت : مشـکلات اقتصادی و سیاسی که سبب اعتراض تونسیها به ویـژه جوانـان بیکـار شـد در ادامـه پژوهش به آینده مردم سالاریخواهی در تونس با توجه بـه مسـائل موجـود پرداختـه است .
٤. شرایط سیاسی اجتماعی اقتصادی دوره بن علی همان گونه که گفته شد هرچند بورقیبه بنیان گذار دولت مدرن تـونس محسـوب مـی- شود، اما تحولات و اصلاحات مهم مؤثر در شکل گیری شرایط سال های پایـانی دهـه ٢٠١٠ به دوران حکومت بن علی مربوط است که ناجی برآورد مـیشـد.
گسترش شبکه های اجتماعی اما مورد سوم در میان عوامل خـارجی کـه مهـم تـرین عامـل تـاثیرگـذار در سراسـر کشورهای عربی است و روند جهـانیشـدن و توسـعه امکانـات سـایبری و اسـتفاده گسترده از فضای مجازی و شـبکه هـای اجتمـاعی بـوده اسـت ."