خلاصة:
آب مادهای حیاتی و غیرقابل جایگزین است. تغییرات آب و هوایی، افزایش جمعیت وتغییر سبک زندگی موجب افزایش تقاضا برای آب و فشار برمنابع آب شیرین گردیده است. منابع آب درسراسرجهان در مرحله بحرانی است. با این حال شدت و ضعف آن در مناطق مختلف متفاوت است. مناطقی مانند خاورمیانه، ساحل در حاشیه صحرای بزرگ آفریقا و منطقه جنوب آفریقا بیشتردر معرض خطر کمبود آب هستند. به منظور شناخت وضعیت موجود و یافتن راه حلهای بحران آب، هیدروپلیتیک به عنوان یک دانش جوان وارد مطالعات دانشگاهی شده است. از آنجا که حل مشکلات ناشی از کمبود آب از عهده تک تک کشورها بر نمیآید، لذا همکاریهای دوجانبه و چندجانبه و بینالمللی در این زمینه اجتناب ناپذیراست. به این منظور دولتها نیازمند سیاست خارجی فعال، پویا و متناسب با شرایط جدید هستند. آب مجازی از دیگر راههای مدیریت چالشهای آب در قرن بیست و یکم در نواحی خشک و نیمه خشک به شمار میرود. آب مجازی به معنای واردات هوشمند مواد غذایی یا کالاهای آب بر، بر اساس اصل مزیت نسبی است. در این خصوص دو راهبرد کلی قابل ذکراست: 1- واردات کالاهای آببر؛ 2- تولید کالاهای آببر در مناطق پر آب با سرمایهگذاری مشترک کشورهای کم آب. این مقاله کوششی است به منظور ارائه راه حلهای عملی در جهت تطبیق کشور با شرایط جدید آب و هوایی و کمبود منابع آب. آب ماده ای حیاتی و غیرقابل جایگزین است . تغییرات آب و هوایی، افزایش جمعیت وتغییر سبک زندگی موجب افزایش تقاضا برای آب و فشار برمنابع آب شیرین گردیده است . منابع آب درسراسرجهان در مرحله بحرانی است . با این حال شدت و ضعف آن در مناطق مختلف متفاوت است . مناطقی مانند خاورمیانه ، ساحل در حاشیه صحرای بزرگ آفریقا و منطقه جنوب آفریقا بیشتردر معرض خطر کمبود آب هستند. به منظور شناخت وضعیت موجود و یافتن راه حل های بحران آب ، هیدروپلیتیک به عنوان یک دانش جوان وارد مطالعات دانشگاهی شده است . از آنجا که حل مشکلات ناشی از کمبود آب از عهده تک تک کشورها بر نمیآید، لذا همکاریهای دوجانبه و چندجانبه و بین المللی در این زمینه اجتناب ناپذیراست . به این منظور دولت ها نیازمند سیاست خارجی فعال ، پویا و متناسب با شرایط جدید هستند. آب مجازی از دیگر راه های مدیریت چالش های آب در قرن بیست و یکم در نواحی خشک و نیمه خشک به شمار میرود. آب مجازی به معنای واردات هوشمند مواد غذایی یا کالاهای آب بر، بر اساس اصل مزیت نسبی است . در این خصوص دو راهبرد کلی قابل ذکراست : ١- واردات کالاهای آب بر؛ ٢- تولید کالاهای آب بر در مناطق پر آب با سرمایه گذاری مشترک کشورهای کم آب . این مقاله کوششی است به منظور ارائه راه حل های عملی در جهت تطبیق کشور با شرایط جدید آب و هوایی و کمبود منابع آب .
ملخص الجهاز:
"مسائل Rhine Mekong Senegal Rio Grande Climate Change یاد شده پرسش های اساسی را در خصوص اقتصاد سیاسـی آب مطـرح مـیکنـد کـه مهمترین آنها به عبارت زیر هستند: - چگونه میتوان آب مورد نیاز بخش های مختلـف اقتصـادی را در زمـان و مکـان مناسب تأمین کرد؟ - تقاضاهای متضاد برای آب از سوی بخش های مختلف اقتصادی شامل کشاورزی، صنعت ، محیط زیست و خانوارها چگونه باید مدیریت شـود تـا اهـداف توسـعه پایدار تأمین گردد؟ - به عنوان مهمترین پرسش ، در جهانی که بازیگران و عناصر تشکیل دهنده آن بـه صورت فزاینده ای در هم تنیـده شـده و مـیشـوند، چگونـه مـیتـوان از طریـق همکاری، نه به عنوان یکی از گزینه هـای پـیش رو کـه بـه عنـوان یـک ضـرورت اجتناب ناپذیر در سیاست خارجی دولت ها ضـمن تـأمین اهـداف منـدرج در دو پرسش فوق ، از تعمیق و شدت یافتن بحران آب جلوگیری نمود؟ با تلفیق سه پرسش فوق میتوان پرسش اصلی مقاله حاضر را بدین گونه مطـرح کـرد که : سیاست خارجی چگونه میتواند از طریق همکـاریهـای دوجانبـه و چندجانبـه ، ضمن فراهم کردن زمینه مناسب برای تأمین آب مورد نیاز جوامـع در زمـان و مکـان مناسب ، توسعه پایدار کشور را تضمین و از تشدید و تعمیق تنش های ناشی از فشـار بیش از حد به منابع آب جلوگیری نماید؟ به عبارت دیگر با توجه به اینکه مهمتـرین هدف سیاست خارجی هر کشور تأمین امنیت آن واحـد سیاسـی اسـت (سـجادپور، ١٣٨٣، ١) و یکی از مهمترین مؤلفه های امنیت هر کشور حفظ و تداوم توسعه پایـدار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اسـت (I :٢٠١١ kehl ، سیاسـت خـارجی چگونـه و از طریق چه راهکارهایی مـیتوانـد زمینـه تـأمین آب مـورد نیـاز بـرای توسـعه پایـدار واحدهای ملی را به گونه ای فراهم کند که ضمن جلوگیری از برخورد و تنش ، صـلح پایدار را به ارمغان آورد."