خلاصة:
اندیشمندان و مفسران، در بررسی قرآن کریم، به‌ویژه آیاتی که با علوم تجربی نسبتی دارند، رویکردشان متفاوت است. برخی بر این باورند که هر علمی از علوم بشری را می‌توان در قرآن جست‌وجو کرد. برخی معتقدند قرآن هیچ رسالتی در علوم تجربی ندارد. عده‌ای هم راه میانه را درپیش گرفته و با تخطئۀ دو دیدگاه قبلی، یافته‌های قطعی علوم جدید را در قرآن کریم پذیرفته‌اند و آن را نشانۀ اعجاز علمی این کتاب جامع بشری دانسته‌اند. ازجمله معتقدان به این نظریه، آیت‌الله جوادی آملی‌است که با تصریح به این مطلب، بر وثاقت این اندیشه افزوده‌اند. ایشان ضمن اشارۀ تلویحی به چنین اعجازی در قرآن کریم، با بهره‌گیری از دلایل عقلی، همچون دینی بودن همۀ علوم، جامع و جاودان بودن قرآن و دلایل نقلی نظیر نوآوری قرآن در برخی مطالب علمی و تصریح ائمه اطهار(علیهم السلام)، نظریۀ خویش را اثبات کرده و آن را از پیرایه‌های عصر علم‌زدۀ امروز مبرا دانسته‌اند؛ چنان‌که دربارۀ نسبت دادن هر دستاورد ظنی علمی به قرآن هشدار می‌دهند. در این پژوهش، تلاش می‌کنیم با روش توصیفی ـ تحلیلی، اندیشه‌های آیت‌الله جوادی آملی را دربارۀ اعجاز علمی قرآن کریم بررسی کنیم.
الملخص یختلف موقف المفکرین والمفسرین فی دراسة القرآن الکریم، لا سیما موقفهم تجاه الآی التی تمت إلی العلوم التجریبیة بصلة. یری بعض منهم أن من الممکن العثور علی کل علم من العلوم البشریة فی القرآن الکریم، والبعض الآخر یعتقدون أن القرآن لا یحمل أی رسالة فی مجال العلوم التجریبیة، بینما هناک بعض المفسرین الآخرین وفیهم سماحة آیة الله جوادی الآملی سلکوا طریق الوسطیة ودحضوا النظریتین المذکورتین آنفا، واعترفوا بوجود المعطیات المسلمة للعلوم الحدیثة فی القرآن الکریم وزعموها من دلائل الإعجاز العلمی للقرآن الکریم، حیث زاد سماحته فی متانة هذا الفکر وقوته من خلال تأکیده علی هذا الواقع. یلمح آیة الله جوادی الآملی إلی وجود مثل هذا الإعجاز فی القرآن الکریم ویثبت نظریته من خلال إقامة بعض الدلائل العقلیة ککون جمیع العلوم دینیة، وأبدیة القرآن الکریم وخلوده، وبعض الدلائل النقلیة کإبداع القرآن فی بعض المواضیع العلمیة وتصریح الأئمة الطاهرین علیهم السلام. کما یعتقد ببراءة القرآن الکریم وطهارته من ظواهر العلوم فی العصر الراهن، وکذلک یحذر من انتساب کل النتائج الظنیة للعلوم إلی القرآن الکریم. أما الباحثون فی المقالة التی بین یدی القارئ الکریم، فیسعون إلی دراسة آراء آیة الله جوادی الآملی حول الإعجاز العلمی للقرآن الکریم وذلک اعتمادا علی المنهج الوصفی ـ التحلیلی.
ملخص الجهاز:
"» (جوادی آملی، 1388ب: 1/49)؛ چنان‌که خداوند به پیامبر اکرم6 با همۀ استعداد ویژه‌اش، می‌فرماید: ﴿و أنزل الله علیک الکتاب و الحکمة و علمک ما لم تکن تعلم و کان فضل الله علیک عظیما＝ (نسا/113)؛ یعنی خداوند به تو معارفی آموخت که از راه‌های متعارف توان فراگیری آن را نداشتی؛ ازاین‌رو این ویژگی قرآن کریم، مختص دوران انحطاط علم نیست، بلکه همواره و تاابد، قرآن علومی را تعلیم می‌دهد که بشر به آن‌ها راهی ندارد (جوادی آملی، 1388ب: 1/49)؛ بنابراین، چون ائمۀ اطهار:، اشراف بیشتری بر معارف کلام وحی داشتند، هرجا از نکات علمی سخنی گفته‌اند، دلیل بر اعجاز علمی قرآن است؛ درنتیجه، استناد آیت‌الله جوادی آملی به تصریح ائمۀ معصوم: دربارۀ نکات علمی قرآن، دال بر پذیرش اعجاز علمی آن است.
باتوجه‌به هم‌سویی قرآن و علم می‌توان گفت اگر منعی در احکام، به‌ویژه خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها وجود دارد، علوم تجربی حکمت و دلایل علمی آن را بیش‌ازپیش آشکار و بدین‌سان جنبۀ دیگری از اعجاز قرآن را اثبات کرده‌اند؛ زیرا این کتاب وحیانی، چهارده قرن پیش، مطالبی را درنظر گرفته و حکم صادر کرده است که اکنون به برخی زوایای آن پی‌می‌برند؛ برای نمونه، زیان‌های شراب در دوران جاهلیت چندان مشخص نبوده؛ ولی امروز، ابعاد گوناگون آن بررسی شده است."
(
, 
, 
)
