خلاصة:
پارلمان به عنوان نهاد قانونگذار و منتخب مردم از جایگاه واهمیت خاص در نظام های سیاسی مبتنی بر اصول دموکراسی برخوردار است . در این مقاله به بررسی جایگاه و صلاحیت های نمایندگان پارلمان افغانستان از منظر حقوقی پرداخته شده است . یکی از چالش های موجود فرا راه دموکراسی در جامعه افغانستان عدم آگاهی شهروندان از قوانین تشخیص داده شده است . مهم ترین وظایف نمایندگان پارلمان افغانستان وضع قوانین و نظارت بر قوه مجریه است . همچنین وظایف مهم دیگری را قانون اساسی به عهده نمایندگان قرار داده است .
ملخص الجهاز:
این افراد بایستی واجد شرایط نمایندگی در این مجلس باشند، که بر اساس قانون اساسی عبارتند از :« شخصی که به عضویت شورای ملی کاندید یا تعیین میشود ، علاوه برتکمیل شرایط انتخاب کنندگان واجد اوصاف ذیل میباشد: ١- تبعه افغانستان بوده یا حداقل ده سال قبل از تاریخ کاندید یا تعیین شدن تابعیت دولت افغانستان را کسب کرده باشد؛ ٢- ازطرف دادگاه به ارتکاب جرایم ضد بشری ، جنایت و یا حرمان از حقوق مدنی محکوم نشده باشد؛ ٣- اعضای ولسی جرگه سن بیست و پنج سالگی را در روز کاندیدا شدن و اعضای مشرانو 5 جرگه سن سی و پنج سالگی را درروز کاندید یا تعیین شدن تکمیل کرده باشند.
١٧ باید توجه داشت که چنین فرامین تقنینی باید پس از آغاز کار مجلس ، در صحن مجلس مورد رسیدگی قرار گیرد و این امر نباید از ٣٠ روز از تاریخ انعقاد نخستین جلسه شورای ملی پس از تعطیلی به تأخیر بیفتد و پس از بررسی در صورتی که از سوی شورای ملی رد نشود به اعتبار خود باقی است و در صورت رد شدن از اعتبار ساقط میگردد زیرا، تصویب ، تعدیل یا لغو فرامین تقنینی از وظایف و صلاحیت های 18 شورای ملی میباشد.
در مورد طرحهای واصله از حکومت یا اعضای ولسی جرگه که به رئیس مجلس (ولسی جرگه ) تقدیم گردیده است در جلسه عمومی اعلام و معرفی میگردد در هنگام معرفی یک طرح قانون بایستی نماینده دولت دلایل معرفی طرح را مطرح سازد و از طرف گروه های پارلمانی اتخاذ موضوع صورت گیرد و لااقل یک پنجم اعضای مجلس مورد تائید قرار دهند، در غیر این صورت چنین طرحی در فهرست کاری پارلمان قرار نمیگیرد و به کمیسیون ارجاع داده میشود.