بازخوانی نظریه ی شهید صدر در الگوی فقهی توزیع درآمد میان عوامل تولید بر اساس نظریه ی «عاملیت» مقالة

مؤلف: پیغامی، عادل ؛ سرآبادانی تفرشی، حسین ؛ ایزدبخش، حمید ؛

معرفت اقتصاد اسلامی بهار و تابستان 1394 - شماره 12 ، العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎18 صفحة - من 5 إلی 22 )

الکلمات المفتاحية: شهيد صدر نظريه عاملیت نظریه توزیع درآمد الگوی مالک-عامل عدالت فرآیندی Agency Theory Shahid Sadr Principal Agent Model Theory of income distribution Procedeural justice تولید عاملیت نظریه

fa en

خلاصة:

در ادبیات اقتصادی معاصر تعامل و روابط میان صاحبان عوامل تولید در قالب نظریه عاملیت مورد مطالعه قرار می گیرد. نظریه عاملیت به واسطه تمرکز بر تحلیل روابط کارفرما-کارگر یا مالک-عامل، زمینه بحث از تعیین مالک در نظریه توزیع درآمد را فراهم می نماید. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی به بررسی این سوال می پردازیم که آیا بازخوانی نظریه توزیع درآمد شهید صدر بر اساس نظریه عاملیت می تواند به ارتقای آن کمک نماید. بنا به فرضیه مقاله، بازخوانی نظریه توزیع درآمد شهید صدر بر اساس مدل های مالک-عامل، باعث ارتقاء مباحث از سطح مباحث مکتبی و ایدئولوژیک به سطح مباحث نظری پیشرفته اقتصاد خرد می شود. یافته های مقاله نشان می دهد که در رویکرد شهید صدر، الگوی مالک-عامل به لحاظ پرسش از کیستی مالک یا رئیس، الگویی ناهمگن و دارای قواعد بازی متناسب با عقود مختلف قراردادی بین مالک و عامل است. بازخوانی نظریه توزیع درآمد شهید صدر بر اساس رویکرد عاملیت نشان دهندة تمرکز ایشان بر روابط عادلانه اجتماعی است. بر این اساس، نظریه عدالت شهید صدر، به جای توجه به عدالت توزیعی و پسینی، از برقراری عدالت فرآیندی و پیشینی در نظام روابط میان کارگر و کارفرما سخن می گوید.

ملخص الجهاز:

"به نظر می رسد فقه امامیه، به ویژه با تلاش های برخی از فقهای متأخر، از جمله شهید سیدمحمدباقر صدر، امام موسی صدر و استاد شهید مرتضی مطهری در تلاش برای نظم دهی به مجموع آراء فقهای متقدم در مورد این مسئله (مقولة توزیع درآمد میان عوامل تولید) برآمدند تا نگاه اقتصاد اسلامی را به این مسئله مشخص و از سایر مکاتب اقتصادی متمایز کنند. مکاتب اقتصادی در پاسخ به این سوال که توزیع درآمد در سطح دوم (توزیع پس از تولید) چگونه باید صورت گیرد، دیدگاه های مختلفی ارائه نموده اند که در جدول شماره 2 به صورت خلاصه آمده است: جدول 2: مکاتب اقتصادی به سؤال از رئیس فرایند تولید ردیف مکتب اقتصادی رئیس یا مالک 1 سوسیالیسم تعاونی طلب همة عوامل تولید با همکاری 2 فئودالیسم و مکتب فیزیوکراسی صاحب زمین (منابع طبیعی) 3 سرمایه داری سنتی صاحب سرمایة فیزیکی (ابزار تولید) 4 سرمایه داری مدرن صاحب سرمایه مالی 5 مارکسیسم نیروی کار 6 سرمایه داری شرکتی مشارکت چند عامل و سهامی 8 شومپیتری کارآفرین و صاحب ایده منبع: پیغامی، 1388، ص229 الگوهای تعاملی میان عوامل تولید در زمینه نحوه تعامل میان عوامل تولید، دو نوع چینش زیر مطرح شده است: الف ـ الگوی تعاملی عمودی: روابط بالادستی- پایین دستی(الگوی مبتنی بر عاملیت)؛ ب ـ الگوی تعاملی افقی: مشارکت بین عوامل تولید (الگوی تعاونی). در نظریة «توزیع درآمد میان عوامل تولید» قواعد بر اساس عقود و قراردادها طراحی شده است که هنگام برقرار کردن چنین رابطه ای باید متناسب با این قواعد، رابطة رئیس و عامل تعیین گردد که در آن صورت بسیاری از بحث هایی که در باب هزینة نمایندگی بیان می گردد، مرتفع خواهد شد."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول