خلاصة:
بحران اوکراین زمانی رخ داد که در نوامبر 2013 ویکتور یانکویچ رئیس جمهور وقت، تصمیم خود
را مبنی بر عدم امضای موافقتنامه اقتصادی با اتحادیه اروپا اعلام نمود. در واکنش به این اقدام
درگیری های داخلی آغاز و با ورود روسیه و کشورهای اروپای غربی و آمریکا، ابعاد بحران گسترده تر و به
آن جنبه امنیت منطقه ای و بین المللی بخشید. مقاله حاضر با تاکید بر مجموعه امنیتی دریای سیاه
به عنوان یک مجموعه امنیتی منطقه ای، براساس الگوی دوستی و دشمنی، گونه شناسی کشورها و نفوذ
قدرت های بزرگ؛ سعی در واکاوی بحران اوکراین و اینکه تعارض را برای چندمین بار در سراسر منطقه
به صورت دینامیک امنیتی فراهم آورده می پردازد. اوکراین به عنوان بخشی از نظم منطقه ای این
مجموعه و نوع نگاه روسیه به منطقه خارج نزدیک و تسلط بر مناطق پیرامونی و برخورداری از یک
قدرت سرزمینی باعث گردیده تا این کشور را به عنوان بخشی از مدار استراتژیک امنیتی خود در نظر
گرفته و رسوخ به این جمهوری از سوی قدرت های رقیب و دشمن همواره یک تهاجم علیه روسیه تلقی
گردد. متدولوژی این مقاله با ماهیت توصیفی- تحلیلی گویای این واقعیت است که بحران اوکراین تحت
تاثیر و نفوذ پویایی و دینامیک امنیت منطقه ای به ظهور رسیده که دارای درونمایه های ژئوپلتیک،
ژئواکونومیک و هویتی نیز می باشد
ملخص الجهاز:
شواهد نشان می دهد کـه ؛ بحران اوکراین در ابتدا با یک بحران سیاست خارجی از سطح دوم آغاز و سپس بـه سـطح اول (درون نظام) سرایت نمود و با ورود روسیه به عنوان هژمون منطقه ، شـکل بحـران درون پیمـانی قدرتهای بزرگ در مجموعه امنیتی دریای سیاه را به خود گرفت و در مرحله بعـد بـا اقـدامات مسکو از جمله الحاق کریمه و سپس ورود آمریکا و اتحادیه اروپا و ناتو تـنش گسـترش یافتـه و شکل بحرانهای تخاصمی میان ابرقدرت و قدرتهای بزرگ را به خود پذیرفت .
به عبارتی بحران فعلی ، زمینه ظهور عدم توازن در تعادل خارجی بین کشش شرق و غرب، تعادل داخلی بین مناطق اوکراین و نیروهای دموکراسی خواه و خود کامه را نشان می دهد (٤٤٧ :٢٠١٢ ,Danieri) و موید این است که حتی دیپلماسی روسیه بر اساس سیاست تهدید (چماق: قطع گاز و ممنوعیت صادرات و واردات) و تطمیع (هویج : فروش گاز ارزان تر و دسترسی بیشتر به بازارها و کمک های مالی و ایجاد اتحادیه های اقتصادی و سیاسی ) نتوانست کیف را به عنوان کشوری استراتژیک در محور امنیتی خود نگه دارد و با نگرشی تجدید نظر طلبانه زمینه تغییر الگوی دوستی به دشمنی این کشور با هژمون برتر منطقه را فراهم و یکبار دیگر نشان داد که منطقه امنیتی دریای سیاه به دلیل مشکلات داخلی و امنیتی کشورها یک جامعه امنیتی غیر منسجم با رژیم امنیتی شکننده را در خود پرورش داده است .
(
, 
, 
)
