خلاصة:
طی نیم قرن گذشته افزایش مخاطرات ، تنش ها و بحران ها، به خصوص در حوزه مالی و اقتصادی ، اهمیت مطالعه و تحقیق برای کنترل و مدیریت این تنش ها را در قالب مباحث مربوط به تاب آوری و مقاوم سازی اقتصادی افزایش داده است . این ملاحظاتی که نمی تواند فارغ از ابعاد انسانی باشد: از آنجایی که هدف اصلی برنامه ریزی رفاه اجتماعی نیز همواره بهبود زندگی بشر بوده است و این امر همیشه ارتباط مستقیم با شاخص های اقتصادی داشته است ، بنابراین ، برای داشتن مدل های جامع تر و کامل تر رفاه ، ورود علوم تولیدشده در حوزه تاب آوری اقتصادی در برنامه ریزی و سیاست گذاری های رفاهی لازم و ضروری خواهد بود. این امر تاکنون در ادبیات متعارف تاب آوری و برنامه ریزی رفاه مشاهده نشده است . براساس همین ضرورت ، هدف مقاله پیش رو پاسخ به این پرسش است که آیا نقاط اشتراک و تلاقی میان دو ادبیات برنامه ریزی رفاه اجتماعی و تاب آوری اقتصادی وجود دارد؟ کدام نقاط تلاقی یا مولفه های مشترک کدام می توانند هم زمان نیازها و خواسته های هر دو عرصه را پاسخ دهند؟ به همین منظور، با مروری مقایسه ای بر ادبیات و سپس استخراج و تطبیق شاخص های مطرح در دو حوزه تاب آوری اقتصادی و برنامه ریزی رفاه اجتماعی ، این نتیجه حاصل شد که اشتراک مفهومی بالایی بین این دو حوزه وجود دارد. حاصل این تطبیق ارائه یک مدل مفهومی ترکیبی به نام لگاتوم ـ PEOPLES است باعث می شود نه تنها متخصصان و سیاست گذاران این دو عرصه امکان هم زبانی و اشتراک هدف یابند و دست به ساختن شاخص های ترکیبی توامان بزنند، بلکه ورود سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به عرصه برنامه ریزی رفاه اجتماعی نیز ممکن شود.
ملخص الجهاز:
مطالعه تطبیقی ادبیات اقتصاد تاب آور و برنامه ریزی رفاه اجتماعی ؛ ارائه یک مدل مفهومی ترکیبی ١ عادل پیغامی ٢ سمانه منصوری ٣ تاریخ دریافت : ٩٣/٩/٢٣ تاریخ پذیرش نهایی : ١٣٩٣/١٢/٥ فصلنامه آفاق امنیت / سال هفتم / شماره بیست و پنجم - زمستان ١٣٩٣ چکیده طی نیم قرن گذشته افزایش مخاطرات ، تنش ها و بحران ها، به خصوص در حوزه مالی و اقتصادی ، اهمیت مطالعه و تحقیق برای کنترل و مدیریت این تنش ها را در قالب مباحث مربوط به تاب آوری و مقاوم سازی اقتصادی افزایش داده است .
این ملاحظاتی که نمی تواند فارغ از ابعاد انسانی باشد: از آنجایی که هدف اصلی برنامه ریزی رفاه اجتماعی نیز همواره بهبود زندگی بشر بوده است و این امر همیشه ارتباط مستقیم با شاخص های اقتصادی داشته است ، بنابراین ، برای داشتن مدل های جامع تر و کامل تر رفاه ، ورود علوم تولیدشده در حوزه تاب آوری اقتصادی در برنامه ریزی و سیاست گذاری های رفاهی لازم و ضروری خواهد بود.
اگرچه این مفهوم در ابتدا در روان شناسی و زیست شناسی کاربرد داشته است ، اما در حال حاضر، در رشته های مختلف علمی به عنوان یک ویژگی مهم و قابل استناد برای اشیا، نهادها، سیستم ها و جوامع مورد بررسی قرار می گیرد (پارسنز،٢٠١٠ به نقل از مارتین و سانلی ،٢٠١٣: ٢)؛ به طوری که در سال های اخیر مباحث مربوط به مقاوم سازی و تاب آوری به خصوص در حوزه اقتصادی بین نظریه ها و ادبیات متداول اقتصاد دنیا جای خود را باز کرده و در ادبیات آکادمیک و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های دولت ها از جایگاه مهمی برخوردار شده است .