خلاصة:
سقوط صدام در سال ٢٠٠٣ م دشمن همسایه دو کشور ایران و عربستان را از بین برد و فرصت ها و چالش هایی برای دو کشور به وجود آورد به گونه ای که ایران از همسایه دیرین
دردسرآفرین خود فراغت یافت و فرصت بیشتری پیدا کرد تا در مسائل منطقه به چانه زنی
بپردازد. برای عربستان نیز سقوط یکی از مدعیان رهبری دنیای عرب را در برداشت . اما روی کار آمدن دولتی با اکثریت شیعی مذهب در عراق ، طرح هلال شیعی توسط ملک عبدالله پادشاه اردن ، احساس حاشیه نشینی سیاسی توسط سنیان عراق و به دنبال آن افزایش نفوذ و قدرت منطقه ای ایران به نگرانی عمده عربستان تبدیل شد و امروزه دو کشور مذکور علیرغم از بین رفتن دشمن مشترک خود در روابط دوجانبه دچار چالشی هستند که به مراتب بیشتر از قبل است . با توجه به این وضعیت مقاله حاضر در قالب نظریه سازه انگاری در تلاش است تا چگونگی تاثیر تحولات جدید عراق بر روابط دوجانبه ایران و عربستان را تبیین نماید و به این سوال اساسی پاسخ دهد که نظم جدید عراق چه تاثیری بر مناسبات دوجانبه ایران و عربستان سعودی گذاشته است ؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که با سقوط صدام و ژئوپلیتیکی شدن تشیع ، موقعیت و جایگاه ایران به ویژه از دیدگاه سیاسی ، اجتماعی ، رسانه ای و فرهنگی در منطقه ارتقا یافته و این کشور توانسته است اثرگذاری و نقش آفرینی بهتری نسبت به گذشته داشته باشد.
ملخص الجهاز:
با توجه به این وضعیت مقاله حاضر در قالب نظریه سازه انگاری در تلاش است تا چگونگی تأثیر تحولات جدید عراق بر روابط دوجانبه ایران و عربستان را تبیین نماید و به این سؤال اساسی پاسخ دهد که نظم جدید عراق چه تأثیری بر مناسبات دوجانبه ایران و عربستان سعودی گذاشته است ؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که با سقوط صدام و ژئوپلیتیکی شدن تشیع ، موقعیت و جایگاه ایران به ویژه از دیدگاه سیاسی ، اجتماعی ، رسانه ای و فرهنگی در منطقه ارتقا یافته و این کشور توانسته است اثرگذاری و نقش آفرینی بهتری نسبت به گذشته داشته باشد.
«بی رغبتی اعراب به حضور سیاسی در عراق یا به تعبیری کاهش نفوذ اعراب سنی به دلیل به قدرت رسیدن شیعیان در این کشور نیز باعث گردید اهمیت ایران در معادلات داخلی عراق افزایش یابد:»(آیتی ، همان : ١٤٣) در حقیقت که در چند سال گذشته در محاصره دیواری از رژیم های سنی - عراق و عربستان سعودی از غرب پاکستان و طالبان در شرق -قرار داشت ، قویا از فروپاشی این دیوار سنی استقبال کرده و احیای شیعه در منطقه را تضمینی علیه عدم بازگشت ملی گرایی تحت رهبری اهل تسنن می داند.
October 14 Ottaway, Marina(November 2009) , Iran, the United States, and the Gulf: The Elusive Regional Policy, Middle East Program, Number 105, at: http://carnegieendowment.
(November 2006) , Iran, Iraq, and the United States: the New.