خلاصة:
زمینه: تفکرخلاق ویژگی ضروری زندگی درقرن بیست و یکم است؛ چرا که جهان پیوسته در حال تغییر است. تفکر خلاق راهی به سوی فراتر رفتن از کارهایی که در گذشته انجام شده و رسیدن به دستاوردها، راه حل ها و ایده هایی برای حال وآینده است. هدف: هدف از این پژوهش، مقایسه تأثیر میزان استفاده از ارتباطات بی واسطه و ارتباطات رسانه ای بر میزان تفکر خلاق دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه اراک است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون –پس آزمون است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه اراک در سال تحصیلی 94-1393 است که تعداد 50 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه ارتباطات بی واسطه (25 نفر) و گروه ارتباطات رسانه ای(25 نفر) جایگزین شدند و در طی 15 جلسه یک و نیم ساعته در درس مبانی ارتباط انسانی آموزش دیدند. جهت جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه خلاقیت عابدی استفاده شد. اطلاعات حاصل از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از آزمون t مستقل توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد بین تأثیر میزان استفاده از ارتباطات بی واسطه و ارتباطات رسانه ای بر میزان تفکر خلاق، تفاوت معناداری وجود دارد؛ بنابراین استفاده از ارتباطات بی واسطه در مقایسه با استفاده از ارتباطات رسانه ای بر میزان تفکر خلاق دانشجویان بیشتر مؤثر بوده است. نتیجه گیری: مهم ترین نتیجه پژوهش حاضر این است که با بالا رفتن میزان استفاده از ارتباطات بی واسطه، تفکر خلاق دانشجویان افزایش پیدا کرده است، ولی استفاده از ارتباطات رسانه ای باعث افزایش تفکر خلاق دانشجویان نشده است
ملخص الجهاز:
"بنابراین بررسی عوامل افزایش میزان تفکر خلاق، یکی از اساسی ترین موضوعات پژوهش در نظام آموزش و پرورش است، یکی از این عوامل هنر ارائه، روش های تدریس و نحوه برقراری ارتباط بین معلم، فراگیر و محتوا است.
ویلر، وایتر و برامفیلد 1 (2002) در پژوهشی با عنوان تأثیر استفاده از فن آوری های آنلاین مانند اینترنت در ترویج تفکر خلاق دانش آموزان یک مدرسه ابتدایی روستایی در غرب انگلیس نشان دادند که میزان خلاقیت در دانش آموزان در محیط های آموزشی رایانه محور به طور چشم گیری افزایش یافته است.
لذا فرضیه این پژوهش عبارت است از: بین تأثیر میزان استفاده از ارتباطات بی واسطه و ارتباطات رسانه ای بر میزان تفکر خلاق دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه اراک تفاوت معنی داری وجود دارد.
در این پژوهش حجم نمونه 50 نفر و برای انتخاب نمونه از بین دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه اراک در سال تحصیلی 94-1393 یک کلاس از طریق نمونه برداری تصادفی انتخاب و کلاس انتخاب شده، از طریق نمونه برداری تصادفی به دو گروه تقسیم شدند و یک گروه با استفاده از ارتباطات بی واسطه و گروه دیگر با استفاده از ارتباطات رسانه ای در طی 15 جلسه یک و نیم ساعته در درس مبانی ارتباط انسانی آموزش دیدند.
در تبیین ناهمسو بودن نتیجه این پژوهش با تحقیقات پیشین درباره عدم تاثیرگذاری ارتباطات رسانهای بر میزان تفکر خلاق میتوان گفت: همانطور که پیشتر اشاره شد پژوهشهای متعدد تربیتی نشان داده اند که افزایش جنبههای مثبت عاطفی دانشآموزان، بویژه در رابطه با درس و تحصیل، نه تنها بر موفقیت تحصیلی، بلکه بر خلاقیت آنان نیز تأثیر می گذارد."