خلاصة:
افزایش مدت امتیاز انحصاری اختراعات از طریق حمایت از شناسـایی کاربردهـای جدیـد بـرای اختراعات قبلی موضوع چالش برانگیزی است که بـه طـور جـدی در سـالهـای اخیـر از سـوی کشورهای توسعه یافته مورد توجه قـرار گرفتـه اسـت . عـدم موضـعگیری قانونگـذار ایـران در قوانین مرتبط ، اهمیت حقوقی موضوع را برای یک موضعگیری مناسـب کـه سـازگار بـا اصـول اولیه حقوق اختراعات و تعهدات بین المللی باشد نمایان می کند. در مقاله حاضر وضعیت حقـوقی شناسایی کاربردهای نوین با نگاهی تطبیقی و با هدف تعیین راهکار فراگیر در برخـورد بـا ایـن پدیده نوظهور ـ چه در نظامهای موافـق و چـه مخـالف ـ در سـه سـطح بـین المللـی (موافقتنامـه تریپس )، منطقه ای (کنوانسیون ثبت اختراعات اروپا و پیمـان آنـدئان) و حقـوق داخلـی کشـورها مورد مطالعه قرار گرفته است . این مقاله نشان می دهد که اصول اولیه و مسلم حقـوق اختراعـات و تعهدات بین المللی مستلزم آن است که کاربردهای جدید ـ خواه در نظامهـای مخـالف و خـواه در نظام های موافق ـ باید در قالب «فرایند اختراعـی » طـرح گردنـد. در همـین راسـتا، نظـامهـای موافق باید از طریق توسیع و نظامهای مخالف از طریق تضییق حـدود تعریـف قـانونی «فراینـد اختراعی »، حمایت پذیری ویا حمایت ناپذیری این گونه یافته ها را تحدید و تنظیم کنند.
ملخص الجهاز:
"بـر ایـن اسـاس پرسـش هـای اصـلی ای کـه پژوهش حاضر در پی پاسخ به آن است را می توان این گونه طرح کرد: ماهیت و به تبـع جایگــاه شناســایی و ارائــه کــاربرد جدیــد در حــوزه حقــوق اختراعــات چیســت ؟ موضع گیریهای صورت گرفته در سطح قوانین و مقررات بین المللی ، منطقه ای و حقـوق داخلی کشورها چیست ؟ و تا چه حد این موضعگیریها با توجه بـه پرسـش نخسـت بـا مبانی و اصول حقوق اختراعات سازگاری دارد؟ چیدمان و مفاد قوانین و مقررات ایـران تا چه حد تکلیف موضوع را مشخص کرده ؟ در صورت عـدم تکـافوی مقـررات مـرتبط ، راهحل حقوقی جامع و مانعی که اهداف و مصالح ملی هر کشور را با توجه به منـافع آن برآورده کند چیست ؟ در این زمینه به نظر مـی رسـد اصـول کلـی حقـوق اختراعـات در سطوح و قلمروهای حقوقی گوناگون مستلزم آن خواهد بود که کاربردهای نـوین بـرای ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1.
١ نمونه مهم دیگر که به تفصیل در بخش های آتـی خواهد آمد کنوانسیون اختراعات اروپا٢ است که علیرغم آنکـه از «فراینـدهای اختراعـی تشخیصی ، درمانی و جراحی » حمایت به عمل نمی آورد، ٣ امـا در عـین حـال حمایـت از کاربردهای جدید دارویی (تشخیص های اولیه و ثانوی) را از طریق فرض قـانونی جدیـد بودن در زمینه کاربری ٤ شناسـایی کـرده اسـت و اداره ثبـت اختراعـات اروپـا در حـال حاضر به استناد به فرض قانونی فوق الذکر و با هدف دور زدن مقررات راجـع بـه عـدم حمایت از فرایندهای سه گانه اشاره شده، در موافقتنامه تریپس و کنوانسیون اختراعـات اروپا این اختراعات را به صورت «فرآورده اختراعی » و نه «فراینـد اختراعـی »، بـه ثبـت می رساند.
Musungu, Sisule, The use of Flexibilities of TRIPs By developing countries :Can they Promote Access To Medicines?, South Centere, Commission on Intellectual Property Right Innovation And Public Health, (CIPIH), Geneva, 2005."