خلاصة:
نزدیک به سی درصد از جمعیت کشور افغانستان را شیعیان تشکیل میدهند. مفهوم عدالت در اسلام و تاکید یافتههای مبتنی بر تجارب بشری بر مساوات و دادن نقش به کلیه مردمان یک سرزمین بیانگر ضرورت مشارکت فراگیر ملتها در تمامی عرصهها به ویژه قدرت میباشد. این نوشتار تلاش نموده با بررسی تاریخ سیاسی شیعیان در دوره معاصر به شناخت تهدیدهای درون و برون گروهی آن نیز دست یابد. به همین دلیل در تاریخ افغانستان با این سوال مواجهیم که نقش شیعیان در ساختار سیاسی دوره معاصر افغانستان چگونه است. شکلگیری قدرت سیاسی افغانستان در نبود شیعیان آن، ابهام و تنش در روابط این دو، وضعیتی است که بر کل تاریخ معاصر این کشور سایه افکنده است. وجود موانع جدی در مسیر ورود شیعیان به ساختار قدرت، ضرورت بررسی نقش سیاسی آنان و چالشهای آن را مشخص و مهم مینماید. شیعیان به دلیل چالشهای درونی و بیرونی از حضور مناسب در ساختار سیاسی افغانستان بازماندهاند. مطالعهی تحولات سیاسی معاصر شیعیان و تحلیل آن، روش رسیدن به اهداف این پژوهش میباشد. غیبت شیعیان در قدرت، دلایل متعدد داشته و آنان در این مسیر ناگزیر به شناسایی مشکلات و اتخاذ راهکار مبتنی بر آن میباشند. روشن نمودن چالشهای بیرونی و درون گروهی شیعیان، که رویکرد قومی و تبعیض در نهاد قدرت افغانستان و فقدان سیستم سیاسی و برنامه استراتژیک در میان شیعان آن، از آن جمله میباشند از نتایج این مطالعه به حساب میآیند.
Nearly thirty percent (30%) of the Afghanistan population is Shia. The findings emphasize the concept of justice in Islam and human experiences based on equality and the role of all the people of a territory to show the need for inclusive participation of people in all areas، especially power. This article Review the Political history OF contemporary Shiites to know threats within and outside the group as well. In reviews on Afghanistan this question is raised that what is the role of the Shiites in the political structure of contemporary Afghanistan. Formation of political power in Afghanistan without Shias، Ambiguity and tension in relations، is a situation that pervades the entire modern history of the country.
There are serious obstacles for Shia to achieve the power structure، therefore it is necessary to Review Shiite political role and its challenges. Due to internal and external challenges، the Shiites are not present in the political structure of Afghanistan. Methods to achieve the objectives of this research is the study of political changes of Shiites and analysis. The absence of Shiites in power، have multiple reasons and they should identify the problems and their solutions. The results of this study are Explanation of internal and external challenges of Shiite group like Ethnic and discriminatory approach in Afghanistan Power System، Lack of political system، strategic plan among Shiites.
ملخص الجهاز:
در همين راسـتا و بـا شـرايط مطـرح شده ، اين نوشتار تلاش دارد تا جايگاه سياسي شيعيان افغانستان را در ساختار حکومت و نظام سياسـي آن کشور در دوره معاصر را بررسي نمـوده و از چگـونگي شـرايط و فضـاي شـديدا قـومي آن جامعـه اطلاعاتي ارائه نموده تا اهميت اين وضعيت به خوبي تبيين گردد.
نوشتار حاضر نيز تلاش دارد با همين رويکرد بـه شناخت کلي جايگاه سياسي شيعيان امامي در تاريخ افغانستان پرداخته و چالش هاي فراروي آنـان را در دوره معاصر به تحليل بگيرد.
آنچه از مطالعه تاريخ افغانستان به دست ميآيـد، بـه دليـل عـدم نفـوذ حکومـت مرکـزي، وجـود حکومت هاي ملوک الطوايفي و شرايط خاص دولت هاي آن زمان ، يعني ضعف در مسائل ابزاري، هر دو جانب بلحاظ ميداني در سر درگمي به سر برده و البته اين وضعيت در ميان اقوام غيـر حـاکم از جملـه هزاره ها پرنگ تر از حاکميت به نظر ميآمد.
دقت در فرازهاي تاريخي، فعاليت حزب وحدت اسلامي بـه عنوان نماينده اصلي شيعيان در کانون سياست کشور و بين الملل در دوران اخير، وجـود احـزاب متعـدد جهادي- سياسي شيعي در زمان جهاد و مبارزه با شوروي سابق و حکومت وابسـته بـه آن در کابـل و عصر قبل از انقلاب که هزاره هاي شيعه مذهب به کلي فاقد احزاب سياسي بودند، ميتواند بـه فهـم و درک اين مسئله کمک نمايد.
به نظر ميرسد با توجه به اينکه اکثريت جمعيت شيعه در ميان مـردم هزاره بوده و آنها در طول تاريخ به دليل مذهب و قوميت شان از سوي گروه هاي قومي ديگر بـه ويـژه پشتون ها (قوم حاکم ) تحقير گرديده ، اين نگاه در بين اقليت هاي غيرهزاره گي شيعي نيز سرايت نمـوده است .
(
, 
, 
)
