خلاصة:
دیوارنویسی پدیده ای اجتماعی با پیشینه ای بس طولانی است. اما دیوارنوشته ها در دوران تمدن مدرن، در نقش یک رسانه مطرح بوده اند. در این مقاله کوشیدیم که دیوارنوشته ها را از دیدگاه زبان شناختی بررسی کنیم. در این پژوهش ویژگی های کامل 2929 دیوارنوشته از محله های گوناگون شمال، جنوب، شرق، غرب، و مرکز تهران ثبت و سپس استخراج و بررسی شده اند. پس از بررسی دیوارنوشته ها مشخص شد: نوشته های زبانی 76/92 درصد و نوشته های تصویری 23/7 درصد کل دیوارنوشته های شهر تهران را دربرمی گیرد. از کل دیوارنوشته های زبانی شهر تهران،72/9 درصد برآمده از گفتمان رسمی و 27/90 درصد برآمده از گفتمان غیررسمی است. پس از بررسی موضوع نوشته های رسمی و غیررسمی، نوشته های رسمی بیشتر محتواهای تربیتی، سیاسی و مذهبی داشتند. درحالی که در نوشته های غیررسمی، اسامی افراد با 08/25 درصد بیشترین موضوع را داشتند. در خصوص اسامی به کار رفته، اسامی مذکر بسیار بیشتر از اسامی مونث بودند. در مقایسه نظام نوشتاری (خط)، خط فارسی با 16/79 درصد و خط انگلیسی با 83/20 درصد کل دیوارنوشته های زبانی شهر تهران را شامل می شوند. موضوع دیوارنوشته های انگلیسی بیشتر به خودابرازی (اسامی، علایق و نفرت ها) گرایش دارند. موضوع های اجتماعی مانند تبلیغات اقتصادی، اطلاع رسانی، تربیتی و مذهبی سهم اندکی در نوشته های به خط انگلیسی دارند. درواقع دیوارنویس ها، خط انگلیسی را در نقش رمزگان ابراز خود استفاده می کنند. در مقابل، خط فارسی برای پیام رسانی اجتماعی به کار رفته است.
Graffiti as one of the social phenomenon has a very long record. However، the graffiti in modern civilization has been put forth as a media. In this article، efforts have been made to study the graffiti from the linguistic perspective. In this research، 2929 graffiti from different districts in the north، south، east، west and center of Tehran have been registered and then extracted and analyzed. After reviewing a set of graffiti، it was specified: The whole set of graffiti in Tehran city include lingual writings (92.76%) and visual writings (7.23%). Comparing the social position of graffiti artists، the whole lingual graffiti of Tehran city includes formal writings emerging from the official discourse (9.72%) and the informal writings emerging from unofficial discourse (90.27%). Comparing the formal and informal writing motifs، it was learned that the informal writing motifs were more than educational، political and religious motifs. Where the names of individuals in informal writings with 25.08% were the greatest motifs. As for the male names in use، it can be said that the male names were much more than female names. The religious motifs with (2.73%) were the least graffiti. In comparison with the writing system (script)، Persian script with 79.16% as compared with English script with 20.83% includes the whole lingual graffiti of Tehran city. Graffiti in English tend to motifs related to self expression (names، interests and hates). The social motifs including economic propagations، information dissemination، educational and religious ones have a slight share in writing in English script. In fact، the graffiti writters have employed English script as a code of expression of oneself in a self-oriented expression. Oppositely، Persian script has been used to convey social message.
ملخص الجهاز:
بررسي ديوارنوشته هاي شهر تهران از ديدگاه جامعه شناسي زبان بهمن زندي ١ تاريخ دريافت : ٩٣/٥/٢٢ تاريخ پذيرش : ٩٣/٨/٢٨ چکيده ديوارنويسي پديده اي اجتماعي با پيشينه اي بس طولاني است .
هدف اصلي اين پژوهش بررسي ديوارنوشته هاي شهر تهران از ديدگاه جامعه شناسي زبان است .
پراکندگي فراواني مطلق ديوارنوشته هاي مناطق شهر تهران (رجوع شود به تصوير صفحه) يافته هاي پژوهش ابتدا داده هاي مرتبط با اين پژوهش ، از جنبۀ زباني يا تصويري بودن به دسته هايي تقسيم شدند؛ مانند: تصاوير ،نوشته ها، نوشته و تصوير و نشانه هاي مربوط به اداره ها.
پراکندگي فراواني مطلق ديوارنوشته هاي زباني و تصويري در شهر تهران (رجوع شود به تصوير صفحه) ديوارنوشته ها از جنبۀ ارتباط با گفتمان رسمي و غيررسمي به دو دسته تقسيم شده اند.
در اين مقايسه ، با توجه به داده هاي جدول ٣ بيشتر ديوارنوشته هاي شهر تهران از گفتمان غيررسمي (فرهنگ توده اي) به وجود آمده اند و در مقابل ديوارنوشته هاي برگرفته از گفتمان رسمي بسيار کمتر و به موضوع هاي محدود ميپردازند.
پراکندگي فراواني مطلق ديوارنوشته هاي برگرفته از فرهنگ رسمي و غيررسمي در شهر تهران (رجوع شود به تصوير صفحه) در دسته بندي شکلي، ديوارنوشته ها از جنبۀ شکل ظاهري و خط به کار گرفته در آن به دو دستۀ "ديوارنوشته به خط فارسي" و "ديوارنوشته به خط انگليسي" تقسيم شده اند.
با توجه به مقايسه ها (نتايج جدول ٦) ديوارنوشته هاي مربوط به نام ها، تقريبا در بيشتر مناطق شهر تهران بيشترين تعداد را بين ساير موضوع ها داشتند.