ملخص الجهاز:
مطالعه تطبیقی ادبیات غنایی در فرش و کاشیکاری دوره قاجار مطالعه موردی: داستان لیلی و مجنون لاله آهنی* چکیده: نظام حکومتی ایران، در طول تاریخ نوعی هنرپروری متمرکز در دربار پدید آورد که شاهان و شاهزادگان، مهمترین سفارشدهندگان آثار هنری و موثرترین حامیان هنرمند بودهاند، نتایج این هنرپروری، مشروط شدن رشد هنر به اوضاع سیاسی، پیدایش سبکهای رسمی و قراردادی، و تأثیر مستقیم سلیقه سفارشدهنده بوده است.
در این مقاله سعی بر این است با ارائه چندنمونه از فرشها و کاشیکاریهای دوره قاجار با محوریت موضوعی ادبیات غنایی -داستان لیلی و مجنون - به وجوه اشتراک، افتراق، تعامل و اثر پذیری نقوش فرش و کاشیکاری پرداخته شود؛ در این راستا نگارنده در پی پاسخ به سوالات زیر است: ۱.
(آفرین، ۱۳۸۹) داستان لیلی و مجنون در فرش و کاشیکاری دوره قاجار از موضوعاتی که مورد علاقه هنرمندان در طول تاریخ هنر ایران محسوب میشود، مضامین برگرفته از ادبیات، به خصوص دو کتاب عظیم و ارزشمند شاهنامه فردوسی و خمسه نظامی است.
این داستان در هر دو زمینه فرش و سفال به تصویر کشیده شده است که نحوه برخورد با این موضوع از جمله موارد مورد بررسی نگارنده میباشد.
در این نمونه فرش که از جمله قالیهای تصویری دوره قاجار است، داستان تصویر شده دارای سه پلان است؛ امیری ثروتمند سوار بر اسب به همراهی چند نفر در بالای تصویر، در میانه تصویر لیلی سوار بر شتر، مجنون در حال نشاندن شتر بر روی زمین و حیواناتی در پایینترین قسمت کادر که نشانی از انس گرفتن با حیوانات و ترک خواب و خوراک از طرف مجنون است.